2-ma’ruza. Dasturiy ta`minot ishlab chiqish bosqichlari. Algoritm va uning xossalari

("dasturlash paradigmalari" deb nomlanadi). Dasturlash san'atining bir qismi - 
mavjud muammoga eng mos keladigan tillardan birini tanlash. Algoritmni amalga 
oshirishda turli xil tillar dasturchidan har xil tafsilotlarga e'tibor berishni talab 
qiladi, bu ko'pincha soddalik va ishlash (yoki dasturchi vaqti va foydalanuvchi 
vaqti) o'rtasida kelishuvga olib keladi. 
To'g'ridan-to'g'ri protsessor tomonidan bajariladigan yagona til bu mashina 
tili ("mashina kodi" deb ham ataladi). Yuqorida aytib o'tilganidek, dastlab, barcha 
dasturchilar mashina kodidagi har bir mayda detallar orqali ishladilar, ammo endi 
bu qiyin ish endi bajarilmayapti. Buning o'rniga dasturchilar asosiy kodni yozadilar 
va kompyuter (birozdan keyin muhokama qilinadigan kompilyator, assembler yoki 
interpretator yordamida) uni bir yoki bir necha bosqichda barcha tafsilotlarini 
aniqlab, maqsad protsessorda bajarishga tayyor bo'lgan mashina kodiga aylantiradi. 
Biroq, ba'zi tillarda, mashina kodi o'rniga, bayt-kod (byte-code) deb ham 
ataladigan ikkilik "virtual mashina" kodi hosil bo'ladi. Ushbu yondashuv Forth, 
Lisp, Java-da qo'llaniladi. 
Endi biz "dasturlash" tushunchasi haqida ozgina ma'lumotga ega bo'lsak, 
dasturlarni yaratish jarayonining texnik qismiga o'tishimiz mumkin. Bular, albatta, 
dasturlashning texnik (apparat) vositalaridir - avtomatlashtirilgan tizimlarning 
elektr, elektron va mexanik tarkibiy qismlari majmui ularning texnik ta'minotini 
tashkil etadi (bu avtomatlashtirilgan tizimlar uchun dasturiy ta'minotdan farqli 
o'laroq). Masalan, elektron hisoblash mashinasi (EHM) yoki kompyuter bu 
elektronikadan foydalanishga asoslangan va hisoblash va axborot muammolarini 
hal qilish jarayonida ma'lumotlarni avtomatik yoki avtomatik ravishda qayta 
ishlashga mo'ljallangan apparat va dasturiy ta'minot to'plamidir. 
Dasturlash paradigmalari 
Dasturlash tilining markazida tegishli dasturlarning uslubiga sezilarli ta'sir 
ko'rsatadigan ba'zi bir yetakchi g'oyalar mavjud: dasturlarning maqsadi va/yoki 
yozilish uslubiga qarab, dasturiy paradigmalar mavjud (shuningdek, yondashuvlar 
yoki texnologiyalar deb nomlanadi):