2-ma’ruza xromotografiya va xromotografik taxlil usullari reja

Silikagel: kapillar strukturali gidrofil sorbent bo'lib, uning adsorbsion qobiliyati yuzasida joylashgan silanol =SiOH guruhlarining mavjudligi tufaylidir, bu guruhlar sorbat molekulalari bilan vodorod bog’lanish hosil qiladi.
Aluminiy oksidi: katta solishtirma yuzali qutbli, sorbent bo’lib,organik adsorbentlarga nisbatan uning issiqqa chidamliligi yuqori va adsorbsion sig’imi kichikroq bo’ladi.
Seolitlar: kristall panjarasidagi g'ovaklarining o’lchamlari muayyan va o‘zgarmas bo’lgan sintetik sorbentlar bo’lib, ular molekular elaklar deyiladi.
G‘ovak shishalar: g'ovaklari bir-biri bilan tutashib bir fazoviy panjara hosil qilgan borosilikat shishalardir. Ular qattiq inert tashuvchilar sifatida gaz-suyuqlik xromatografiyasida ishlatiladi. G'ovak shishalarning adsorbsion xossalari ularda silanol guruhlar mavjudligi tufayli bo’lib, bu guruhlar molekulasida elektrodonor funksional guruhlar bor moddalar bilan vodorod bog’lanish hosil qiladi. G‘ovak shishalarning shu maqsadda ishlatiluvchi boshqa materiallardan asosiy farqi ularning kimyoviy inertligi, g'ovaklarining o’lchamlarini nazorat qilish mumkinligi va regeneratsiya qilish osonligidadir.
Faollantirilgan ko'mirlar: juda serg'ovak tuzilgan adsorbentlar bo’lib, ular uglevodorodlar va ularning hosilalarini, aromatik birikmalarni, bo'yoq moddalarni tanlab adsorblaydi (yutadi). Quyi spirtlar, karbonat kislotalar va murakkab efirlarni kamroq yutadi.
Grafitlangan qurum: odatdagi qurumga 3000 °C da vakuumda yoki inert gaz muhitida ishlov berish orqali olinadi. Grafitlangan qurum sirtining adsorbsion xossalari grafit guruhining adsorbsion xossalariga juda yaqin bo’lib, ular nospesifik adsorbentlar qatoriga kiradi.
Polimer sorbentlar: keyingi vaqtlarda gaz xromatografiyasida keng ishlatila boshlandi. Stirol. etilstirol va divinilbenzol asosida tayyorlangan g‘ovak materiallar eng ko‘p ishlatiladi. G‘ovak polimerlar mexanik jihatdan pishiq, sirti katta, tanlovchanligi kuchli va termik jihatdan ancha barqaror bo’ladi.