2-ma`ruzaga topshiriq. Oziq –ovqat, sabzavot –poliz, vitaminli va dorivor o’simliklar

Madaniy va tabiiy holda uchraydigaan oziq-ovqat, sabzavot-poliz, vitaminli va dorivor o`simliklar.

Eng keng ishlatiladigan oziq ovqat o‘simliklariga bug‘doydoshlar oilasi (bug‘doy, arpa, suli, javdar, makkajo‘xori va b.), burchoqdoshlar oilasi (burchoq, no‘xat, mosh, loviya, eryong‘oq va b.), qovoqdoshlar oilasi (qovoq, tarvuz, qovun, xandalak, bodring va b.), ituzumdoshlar oilasi (kartoshka, pomidor, baqlajon va b.) xamda boshqa oilalarga mansub o‘simliklar kiradi.

Oila.Alliaceae – Piyozdoshlar

Turkum. Allium L. – Piyoz

Tur: A. stipitatum Regel. – Anzur piyozi

Ko‘p yillik o‘t piyozi ezilgan sharsimon 3-4 sm po‘sti qoramtir poyasi 60-150 sm barglari tasmasimon, eni 2-4 sm, gul barglari siren rangli tomirli, soyaboni sharsimon tig‘iz. May-iyun oyida gullab iyun-iyul oyida urug‘i pishadi. O‘zbekiston Respublikasi “Qizil kitob” iga kiritilgan.

Oila. Juglandaceae – Yong‘oqdoshlar

Turkum.Juglans L. – Yong‘oq

Tur. Juglans regia L. – Grek yong‘og‘i

Yong‘oq bo‘yi 15-30 m.ga etadigan mevali daraxt. SHox-shabbasi keng, barglari yirik murakkab toq patsimon. Gullari ayrim jinsli, changchilari kuchalasimon tupgulda joylashgan. Urug‘chisi ikkita mevachi barglarning qo‘shilib o‘sishidan hosil bo‘lgan. Tugunchasi ostki, mevasi yong‘oq meva. Efir moy chiqaruvchi bezchalardan iborat. Mevasi mag‘zida 75 % yog‘, po‘stida oshlovchi moddalar saqlaydi. Aprel-mayda gullaydi, mevalari avgust-sentyabrda etiladi.

Halq tabobatida yong‘oqning gullari, barglari, etilmagan yosh g‘o‘ralari, mevalarining po‘stlari, yong‘oq po‘chog‘i, mag‘zi, mag‘zining orasida bo‘ladigan to‘siqlari va moyidan foydalaniladi. YOng‘oqning yog‘ochidan qimmatbaho buyumlar tayyorlanadi.

Оила.Раънодошлар-Rosaceae

Туркум.Нок-Pyrus L.

Тур.Оддий нок- Pyrus communis L.

Oila.Poaceae – Bug`doydoshlar

Turkum. Saccharum L. – Shakarqamish

Tur. S. spontaneum L. – Shakarqamish

Turkum. Sorghum Pers. – Jo`hori

Tur. S. cernuum Host. – Oq jo`hori, qo`qon jo`hori

Turkum. Avena L. – Suli

Tur. A. eriantha Dur. –Tukli suli