2-mavzu. Alkanlar

---

15-mavzu. Karbon kislotalarning funksional hosilalari.
REJA:
1.
Karbon kislotalarning funksional hosilalarining
sinflanishi.
2. Karbon kislotalarning
galogenangidridlari.
3. Karbon kislotalarning angidridlari.
4. Karbon kislotalarning amidlari.
5.Karbon kislotalarning nitrillari.

---

Karbon kislotalarning funksional hosilalarining sinflanishi. 
 
Karbon kislotalarning funksional hosilalari karboksil guruhdagi -OH ni 
boshqa atomlar va atomlar guruhiga almashinishidan hosil bo'ladi. Bunday 
birikmalarga asosan quyidagilar kiradi: 
- Galogenangidridlar;
- Angidridlar;
- Amidlar, imidlar va laktamlar;
- Nitrillar va izonitrillar; 
- Murakkab efirlar, laktonlar.

---

KARBON KISLOTALARNING GALOGENANGIDRIDLARI 
 
Karbon kislotalarning karboksil guruhidagi -OH ning galogen atomiga 
almashinishidan hosil bo‘lgan hosilalari galogenangidridlar yoki atsilgalogenidlar 
deyiladi. 
Umumiy formulasi. 
Galogenangidridlarni nomlash uchun tegishli kislota qoldig‘i nomiga 
galogenid, masalan, florid yoki xlorid so'zi qo'shiladi. Masalan, 
atsetilxlorid 
benzoilxlorid 
sirka kislota xlorangidridi 
benzoy kislota xlorangidridi 

---

Olinish usullari. 
1.Karbon kislotalar va ularning tuzlariga tionil xlorid, fosfor xloridlari yoki 
bromidlari ta’sir ettirilsa tegishli galogenangidridlar hosil bo‘ladi. 
Fizik xossalari. o'tkir hidli, rangsiz suyuqliklar yoki kristall moddalardir, oson 
uchuvchan atsilgalogenidlar havoda tutab turadi. Eng sodda atsilftoridlar gazsimon 
moddalardir. Suvda kam eriydi.

---