2-Mavzu. Asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlar va ularni hisoblash

Sp = Sd + Sx = (U + TR + N –T ) -C + ( T – TR – N )) - G + (-Xn)
yoki
Sp + Sd + Sx = U - C - G - Xn

S = C + I + G - Xn - C - G - Xn

S = I

Demak, iqtisodiyotdagi investisiya xarajatlari nafaqat ichki jamg’armalar hisobiga, balki tashqi dunyo jamg’armalari hisobiga ham amalga oshirilishi mumkin. Mamlakatda investorlarga kafolatlangan yuqori foyda olishi uchun yaratilgan shart-sharoitlar xorijiy investorlar oqimining o’sishiga olib keluvchi muhim shartlardan biridir.
2.8. Nominal va real YaIM.
Iqtisodiyotda doimiy inflyasiya jarayonining mavjudligi makroiqtisodiy ko’rsatkichlarni taqqoslama baholarda hisoblashni zarur etib qo’yadi. Chunki, inflyasiya iqtisodiyotning real holatini buzib ko’rsatadi. Iqtisodiyotni tahlil qilish, muammolarni aniqlash hamda boshqaruv qarorlarini qabul qilishni qiyinlashtiradi. Bu vazifani bajarish uchun joriy baholarda hisoblangan nominal ko’rsatkichlardan emas, balki taqqoslama (bazis) baholarda hisoblangan real ko’rsatkichlardan foydalanish zarur. Baholar indeksini yoki inflyasiya darajasini hisoblash uchun: deflyator (yefl indeksi); iste’mol narxlari indeksi(Laspeyres indeksi); sanoat ishlab chiqarish baholari indekslari hisoblanishi lozim.
Deflyator ko’rsatkichi quyidagi formula yeflya hisoblaganadi:
 Qⁱ₁ Pⁱ₁
Deflyator = ------------- 100
 Qⁱ₁ Pⁱ₀
Nominal YaMM
Real YaIM = ———————————— 100
Deflyator
Iste’mol narxlari indeksi quyidagicha aniqlanadi:
 Qⁱ₀ Pⁱ₁
INI = ------------- 100
 Qⁱ₀ Pⁱ₀
Bu yerda:
Qⁱ₀– bazis yilda bozor savatiga kiritilgan i – tovar va xizmatlar hajmi;
Pⁱ₁ – i – tovarning joriy yildagi bahosi;
Pⁱ₀ – i – tovarning bazis yildagi hajmi.
Sanoat ishlab chiqaruvchilar baho indeksi iste’mol narxlari indeksi singari hisoblanadi. Lekin bozor savatiga sanoat mahsulotlarigina kiritilib ular ulgurji baholarda hisoblanadi.