2-мавзу. Бизнесни тадқИҚ этишни ташкил қилиш

Истеъмолчилар ва маркетинг тадқиқотлари

Маркетинг ва молия

Фойда ва даромадлар

ОАВда реклама ва \А/ЕВўлчови

этувчилари

ташкил

асосии

Товар ва портфолио бошқарув

Товар ҳаракати

Истеъмолчи ларнинг даромадлар и

Нарх стратегияси




Савдо жараёни ва сотиш каналларини бошқариш

1. 
   -расм. Маркетинг ўлчами: корхонанинг марказида маркетинг²¹
   

Прогнозларни ишлаб чиқиш жараёни прогнозлаш дейилади.
Прогнозлашнинг асосий йўналишларидан бири иқтисодий прогнозлаш ҳисобланади.
“Бизнесни тадқиқ этиш усуллари” - бу, илмий - иқтисодий фан бўлиб, унинг объекти истеъмолчилар, ишлаб чиқариш жараёни, предмети эса ишлаш мумкин бўлган иқтисодий объектларнинг қонунийлиги ва иқтисодий прогнозларни ишлаб чиқиш йўлидаги изланишлардир.
“Бизнесни тадқиқ этиш усуллари” жамият ривожланиши қонунийлиги соҳасидаги иқтисодий фан ютуқларига ва бозор иқтисодиёти шароитида ижтимоий- иқтисодий ва фан - техника тараққиёти тенденцияларининг аниқлигига асосланади.
“Бизнесни тадқиқ этиш усуллари” нинг ривожланишида, ишлаб чиқилаётган прогнозларнинг ишчанлигини оширишда ҳар хил объектларнинг прогнозларини тузиш қонун-қоидаларини ўрганадиган фан- “Эконометрика”, унинг бир қисмини ташкил этадиган «Иқтисодий прогностика» фани катта роль ўйнайди. Шундан келиб чиқиб, иқтисодий прогнозларга қуйидагича таъриф бериш мумкин.
Иқтисодий прогнозлаш - бу, иқтисодий жараёнларни билишнинг илмий усуллари ҳамда прогнозлашнинг барча усул ва йўллари йиғиндисини қўллаш орқали иқтисодий прогнозларни ишлаб чиқишидир.
Иқтисодий прогнозлашнинг назарий муҳим муаммоларидан бири прогнозлар турларининг тузилиши ҳисобланади. Турлар - ҳар хил мезонлар ва белгиларига асосланиб қурилиши мумкин. Масалан, объектларга, прогнозлаш усулларига, ечиладиган масалаларга, вазифаларга ва бошқаларга. Булардан энг муҳимларига қуйидагилар киради:

• 
  прогнозлаш кўлами;
  
• 
  прогнозлаш муддати;
  
• 
  объект характери;
  
• 
  прогноз функциялари (функционал белги).
  

2. 
   -расм. Прогнозларнинг хусусиятларига кўра бўлиниши.²²
   

Тузилиш муддати бўйича прогнозлар оператив, қисқа муддатли, ўрта муддатли, узоқ муддатли турларга бўлинади.
Прогнозларнинг изланилаётган объект характерига кўра бўлинишлари ҳар хил қайта ишлаб чиқариш жараёнлари билан боғлиқ. Шунга кўра, прогнозлаш қуйидагиларга ажратилади.
илмий-техник жараёнларни ижтимоий иқтисодий характерлари ва оқибатлари
ишлаб чиқариш муносабатларининг ривожланиши
иқтисодиёт динамикалари (суръатлари, фактлари ва тузилишлари)
бандлик, меҳнат ресурслари ва кадрларни қайта тайёрлаш
табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш ва
бошқалар

3. 
   -расм. Прогнозларнинг турлари.²³
   

Прогнозлар функционал белгисига қараб иккига - норматив ва изланувчи прогнозларга бўлинади.