2 mavzu. Buxgalteriya balansi. Buxgalteriya schyotlari va ikkiyoqlama yozuv

2019 yil 31 yanvar holatiga
KORXONA BALANSI

AKTIV		PASSIV
Mablag‘lar tarkibi	Summa		Mablag‘lar manbai	Summa
1 bo‘lim. Uzoq muddatli aktivlar			1 bo‘lim.Xususiy kapital.
1. 2. . . .			1. 2. . . .
1 bo‘lim bo‘yicha jami:			1 bo‘lim bo’yicha jami:
II bo‘lim. Joriy aktivlar			II bo‘lim. Majburiyatlar
1. 2. . . .			1. 2. . . .
II bo‘lim bo’yicha jami:			II bo‘lim bo’yicha jami:
BALANS JAMI:			BALANS JAMI:

2-Misol. Quyidagi ma’lumotlar 01.05.2020 yilga berilgan:

Kassa	84 800
Yer	465 000
Foyda solig’i bo’yicha qarzdorlik	41 100
Uzoq muddatli bank krediti	760 400
Oddiy aktsiyalar	150 000
Bino va inshoatlar	300 400
Boshqa uzoq muddatli qarzlar	99 000
Debitor qarzlar	407 100
Nomoddiy aktivlar	461 000
Qimmatli qog’ozlar	22 700
Uzoq muddatli debitor qarzlar	165 700
Taqsimlanmagan foyda	584 500
Xom-ashyo	302 500
Maqsadli fondlar	64 100
Hisob-kitob schyotidagi pul mablag’i	77 200
Kelgusi davr xarajatlari	24 100
Mol yetazib beruvchilarga to’lanadigan schyotlar	527 700
To’lanadigan dividentlar	66 200
Xodimlar oldidagi ish xaqi bo’yicha qarzdorlik	17 500

May oyida quyidagi xo’jalik operatsiyalari sodir bo’ldi:

• 
  Kassadan 50600 so’m divident berildi
  
• 
  250000 so’m debitor qarz olindi
  
• 
  Mol yetkazib beruvchilarga 170500 so’m o’tkazib berildi
  
• 
  Ofis uchun 80000 so’mga kompyuter sotib olindi va puli to’landi
  
• 
  Taqsimlanmagan foyda hisobidan 165 000 so’mlik rezerv kapitali tashkil qilindi
  
• 
  Xodiimlarga 15300 so’m ish xaqi berildi
  
• 
  150000 so’mlik debitor qarz olindi
  
• 
  Kassadan hisob-kitob schyotiga 12000 so’m qaytarildi
  
• 
  Budjetga foyda solig’i o’tkazildi- 100 000 so’m
  
• 
  210500 so’mlik xom-ashyo ishlab chiqarishga berildi
  

Yuqoridagi ma’lumotlardan foydalanib, quyidagi ishlarni amalga oshiring

• 
  1-may 2014 yilga buxgalteriya balansini tuzing
  
• 
  1-may 2014 yil sanasiga «T» shaklidagi schyotlar oching
  
• 
  may oyida sodir bo’lgan operatsiyalarni schyotlarda aks ettiring
  
• 
  31-may 2014 yil sanasiga schyotlar qoldiqlarini hisoblab chiqaring
  
• 
  31-may 2014 yilga buxgalteriya balansini tuzing
  

3-Misol. Quyida 1-yanvar 2020 yilga buxgalteriya balansi berilgan

Aktiv	Summa	Passiv	Summa
Uskunalar	300 000	Pay va ulushlar	290 000
Uskunalar eskirishi	90 000	Taqsimlanmagan foyda	86 000
Uskunalar qoldiq qiymati	210 000	Mol yetkazib beruvchiga to’lanadigan hisobvaraqlar	102 000
Xomashyo va materiallar	60 000
Asosiy ishlab chiqarish	36 000	Xodimlar bilan ish haqi bo’yicha hisob-kitoblar	120 000
Ombordagi tayyor mahsulot	84 000	Davlatning maqsadli jamg’armalariga to’lovlar	36 000
Hisob-kitob varag’i	246 000	Bankning qisqa muddatli kreditlari	72 000
Olingan hisobvaraqlar	70 000
Balans	706 000	Balans	706 000

2020 yil yanvarida quyidagi xo’jalik operatsiyalari amalga oshirildi.

1. 
   Yetkazib beruvchilardan 30 ming so’mlik materiallar olinadi. Hali hisob-kitob qilinmagan.
   
2. 
   Hisob-kitob schyotidan ish haqi berish uchun kassaga pul olindi – 120 ming so’m.
   
3. 
   Kassadan ish haqi berildi – 120 ming so’m.
   
4. 
   Mahsulot ishlab chiqarish uchun ombordan materiallar berildi – 24 ming so’m.
   
5. 
   Ishlab chiqarish xodimlariga ish haqi hisoblandi – 150 ming so’m.
   
6. 
   Ijtimoiy sug’urta idoralariga ish haqidan ajratmalar hisoblandi – 60 ming so’m.
   
7. 
   Ish haqidan daromad solig’i ushlandi – 37,5 ming so’m.
   
8. 
   Hisob-kitob schyotidan mahsulot yetkazib beruvchilarga qarzni to’lash uchun 42 ming so’m o’tkazildi.
   
9. 
   Hisob-kitob schyotiga xaridorlardan 37 ming so’m olindi. Mahsulot o’tgan oyda yuklab jo’natilgan.
   
10. 
    Omborga ishlab chiqarishdan tayyor mahsulot olindi – 95 ming so’m.
    
11. 
    Hisob-kitob schyotidan bankning qisqa muddatli ssudasi qaytarildi – 50 ming so’m.
    

Talab qilinadi: Yuqoridagi xo’jalik operatsiyalariga buxgalteriya provodkalarini bering va 31-yanvar holatiga buxgalteriya balansini tuzing.
4-Misol. Yangi ishga tushgan korxonaning bir oy davomida amalga oshirgan quyidagi muomalalari asosida buxgalteriya yozuvlarini amalga oshiring va balans tuzing.

1. 
   Ta’sichilar tomonidan Ustav fondiga pul mablag’i ko’rinishida 1000000 so’m kiritildilar.
   
2. 
   750000 so’mga uskuna sotib olindi.
   
3. 
   350000 so’mlik materiallar kreditga olindi.
   
4. 
   ishchi xodimlarga 50000 so’m miqdorida avans berildi.
   
5. 
   bankdan 500000 so’mlik kredit olindi.
   
6. 
   mol yetkazib beruvchilar bilan 350000 so’mga olingan materiallar uchun hisob kitob qilindi.
   
7. 
   70000 so’m ish haqi hisoblandi.
   
8. 
   materiallar uchun 250000 so’m bo’nak o’tkazildi.
   
9. 
   Ishlab chiqarishdan 420000 so’mlik tayyor mahsulot olindi.
   
10. 
    200000 so’mlik materiallar olindi.
    

5-Misol. Schyotlarni guruhlashtiring va balans tuzing.

To’lanadigan schyotlar	20000
Bino	45000
Aktsionerlik kapitali	50000
Materiallar	5000
Olinadigan schyotlar	25000
Pul mablag’lari	10000
Uskunalar	20000
Taqsimlanmagan foyda	35000

6-Misol Quyidagi muomalalar bo’yicha kerakli buxgalteriya o’tkazmalarini bering.

1. 
   kreditga mashina olindi- 8000 so’m
   
2. 
   kreditga tovar olindi- 500 so’m
   
3. 
   1200 so’mga tovar kreditga sotildi, ombordan 900 so’mlik tovar hisobdan chiqarildi
   
4. 
   4000 so’m ish haqi hisoblandi, 4000 ish haqi to’landi
   
5. 
   700 so’mlik ijara to’lovi uchun schyot olindi, 700 so’m ijara to’lovi to’landi
   
6. 
   3500 so’m ijara bo’yicha avans to’landi.
   
7. 
   5000 so’mlik materiallar kreditga olindi
   
8. 
   bankdan 1000 so’m qarz olindi
   
9. 
   2000 so’mlik ofis buyumlari naqd pulga olindi
   
10. 
    1500 so’mlik tovar naqtga sotildi, 1200 so’mlik tovar ombor hisobidan chiqarildi
    
11. 
    5000 so’mlik savdo krediti to’landi
    
12. 
    2500 so’mlik debitorlik qarzlari olindi
    
13. 
    100 so’m qarz ulushi to’landi
    
14. 
    10 so’mlik qarz bo’yicha foiz xarajatlari hisoblandi
    
15. 
    10 so’m qarz foizi to’landi.