Самарадорликнинг иқтисодий ва ижтимоий турлари мавжуд. - Самарадорликнинг иқтисодий ва ижтимоий турлари мавжуд.
- Иқтисодий самарадорлик ишлаб чиқаришнинг иқтисодий натижасини кўрсатади. Масалан, махсулот ишлаб чиқариш - бошқарув, янги техника ва технологияни жорий этиш, меҳнат сифатини ошириш ва хоказоларнинг натижаси.
- Иқтисодий самара - материал, меҳнат, пул ва бошқа ресурсларни тежаш туфайли эришилган миқдор.
- Ижтимоий самарадорлик - ишлаб чиқариш самарадорлигининг меҳнат шароитларини, унинг ижодкорлик мазмунини бойитиш, аклий ва жисмоний меҳнат ўртасидаги фарқни йўкотишни ифодалайди.
Меҳнат унумдорлиги-инсон меҳнатининг муайян вақт ичида озми - кўпми махсулот ишлаб чиқариш қобилиятидир.: Меҳнат қуролларидан фойдаланиш самарадорлиги махсулотнинг фонд сиғими ва фонд кайтими кўрсаткичлари ёрдамида аниқланади Меҳнат қуролларидан фойдаланиш самарадорлиги, махсулотларнинг материал сиғими ёрдамида аниқланади. Самарадорликни ошириш омиллари куйидагилар: - " ишлаб чиқариш структурасини яхшилаш;
- " фан-техника тараққиётини жадаллаштириш, ишлаб чиқариш ва махсулотнинг техник-иқтисодий даражасини кўтариш;
- " ишлаб чиқаришни ихтисослаштириш, кооперациялаш, комбинатлаштириш ва худудий жойлаштириш даражасини ошириш;
- " инсон омилини кучайтириш асосида меҳнаткашларнинг ижодий фаоллигини ва ташаббусини оширишни йўлга кўйиш ;
- " хомашё ва материалларнинг замонавий турларини яратиш ва улардан фойдаланиш;
- " ишлаб чиқариш ва меҳнатни илмий ташкил этиш.
Меҳнат қуролларидан фойдаланиш самарадорлиги махсулотнинг фонд сиғими ва фонд кайтими кўрсаткичлари ёрдамида аниқланади. Фонд кайтими корхона асосий фондларининг бир бирлигига тўғри келувчи ишлаб чикарилган махсулотни англатади. У махсулот сотишдан тушган бир йиллик тушумни асосий ишлаб чиқариш фондларининг ўртача йиллик қийматига нисбати сифатида аниқланади. - Меҳнат қуролларидан фойдаланиш самарадорлиги махсулотнинг фонд сиғими ва фонд кайтими кўрсаткичлари ёрдамида аниқланади. Фонд кайтими корхона асосий фондларининг бир бирлигига тўғри келувчи ишлаб чикарилган махсулотни англатади. У махсулот сотишдан тушган бир йиллик тушумни асосий ишлаб чиқариш фондларининг ўртача йиллик қийматига нисбати сифатида аниқланади.
бу ерда:
Q- махсулот хажми, қиймат пул кўринишида;
F - асосий ишлаб чиқариш фондлари қиймати
Do'stlaringiz bilan baham: |
