2-mavzu. Qizil suvo`tlar bo`limi – Rhodophyta. Yashil suvo`tlarbo`limi – Chlorophyta
R o d im e n iy a la r - R h od ym en iales tartibi
Download 404.67 Kb. Pdf ko'rish
|
2-maruza
|
R o d im e n iy a la r - R h od ym en iales tartibi Tartibning vakillarida tallomi
psevdoparenximatoz tuzilishli k o 'p o ‘zakli, tik yassiyaproq, ko‘pincha dixotoniik shoxlangan yokisilindr shaklida boTadi. Tetrasporangiylari odatda tetraedrik shaklda, bazan qo‘shuv alomati ko‘rinishda. Auksillyar hujayra karpogon urugMangungacha hosil bo'ladi. Prokarp mavjud. Karpogon uch-to‘rt hujayrali karpogon shoxchada hosil bo‘ladi, sistokarp bor. Hayotiy davrasi gaplodiplobiont tarzda izomorf almashinuv bilan ro‘y beradi. Mazkur tartibning vakillarida auksilyar hujayralar maxsus shalclda hosil boTishi bilan farqlanadi. Karpgon shoxchadan auksillyar hujayralar urug‘lanishidan ancha ilgari shakllanadi. Keyin karpogon auksillyar hujayralar, vasistokarpning asosida bir necha hujayralar bitta ko‘pyadroli ko‘shilish xurayrasini hosil qiladi, uni yuzasida karposporalar shakllanadi. R hod ym enia. Uzoq sharq va Kamchatkada 32 m chuqurliklargacha tarqalgan turli substratlarda oval yoki keng yuraksimon yassiyaproq shaklidagi teshikli rodimeniya tarqalgan. Bu suvo‘tning uzunligi 14-30 sm atrofida, sarg‘ish-pushti rangda. Tallomini qoziqsimon asosi kalta band bilan tugaydi. Tallomda turli kattalikda teshiklar bor. Rhodymenia 306 Seram iyalar - C eram iales tartibi Tallomi bir o'zakli tuzilishli. Tetrasporangiylari odatda tctruedrik shaklda, biroq q o ‘shuv alomatlilari ham bor. Auksillyar luijayra karpogon u ru g ‘langanidan keyin ajraladi va kaipogon shoxcha prokarp hosil qiladi. Karpogon shoxchada to‘rt hujayralisistokarp hosil bo'ladi. Hayotiy davrasi gaplodiplobiontli izomorf tarzda nasliarini gallanishi ro‘yberadi. Seramiyalar qizil suvo‘tlar orasida turlarining soni jihatidan eng kattasi hisoblanadi. Jami turkumlarning yarmiga yaqini va turlaming undan birini o‘zida jamlagan. Sodda tuzulganlari ko‘pyadroli bir qator o ‘zakdan iborat tarmoqlangan buta shaldida boTib, bunday tuzulish Callithamnion turkumiga xos seramiyalarning boshqa vakillari tarmoqlangan yassiyaproq shaklga ega. Yassiyaproq bir qavat hujayralardan iborat, oval yoki lantset shaklida, qirrasi tekis yoki to‘lqinli ko‘rinishda. C ram ium tallomi yo‘g ‘on ipsimon, psevdodixotomik shoxlangan. Asosiy shoxi tarmoqlangan qo‘shimcha shoxchalar bilan qoplangan. Iplari bo‘g‘imli, hujayralari katta, po‘stloq bilan qoplangan. Litoralda va sublitoralda toshshag‘alli joylarda, boshqa suvo‘tlaming ustida barcha dengizlarda tarqalgan. Polysiphonia Turkumning nomi tallomning anatomiya tuzilishini anglatadi. Tallomi butasimon, kuchli ipsimon shoxlangan, bo‘g ‘imli, bo‘yi 25 sm gacha boradi, disksimon tovini bilan birikadi. Apikal hujayralari segmentlar hosil qiladi, ulardan bimechaqator (4-25) periferik hujayralar yuzaga keladi. Bu holat markaziy o ‘zak hujayralarini (markaziy sifon) qoplovchi hujayralar bilan o ‘ralishiga olib keladi. Karposporalarisistokarp ichida rivojlanadi. Diploid karposporalari yetilgansistokarpdan to‘qiladi va morfologiyasidan gametofitga o ‘xshash tetrasporafitlar hosil qiladi. Tetrasporafitlar tetrasporangiylar peritsentral hujayralarga aylanadi. Tetrasporangiylarda tetraedming burchaklarida to‘rttadan tetrasporalaralar hosil boTadi, ulaming yuzaga kelishida mitoz ro‘y beradi. |
