2-Mavzu Sanoat korxonalarining rivojlanish strategiyasini shakllantirish

2.2. Korxonalarning bozordagi strategiyasi 
Strategiya bu umumiy yo‘nalish, boshqarish usuli, qoidalar va printsiplar 
to‘plami bo‘lib, ularni boshqarish marketing va sohani tahlilidan foydalangan holda 
korxona potentsialining real imkoniyatlariga asoslangan barqaror raqobat 
pozitsiyalariga erishishni ta’minlaydi. Barcha korxonalar uchun yagona strategiya 
mavjud emas. Biroq, har bir korxonaning strategiyasi mos keladigan ba’zi bir muhim 
jihatlar, shuningdek umumiy tizim mavjud. Korxonani rivojlantirishning har qanday 
yo‘nalishi bo‘yicha strategik qarorlarni qabul qilishning uchta yo‘nalishi: 
1) 
ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirishga e’tibor qaratish; 
2) 
ishlab chiqarishni ixtisoslashish; 
3) 
bozorning ma’lum bir segmentida ustunlik. 
Bundan tashqari, beshta asosiy strategik element mavjud, ularning holati 
strategiyaning aniq belgilangan turini belgilaydi: 
a) faoliyat sohasi (sohaga bog‘liqligi); 
b) mahsulot; 

---

c) bozor; 
d) raqobatdosh ustunliklar (sohadagi vaziyat); 
d) texnologiya. 
2.3. Ishlab chiqarish tizimlarini rivojlantirish strategiyasining shakl va 
bosqichlari 
Tovarlarning ko‘pligi va bu borada raqobatning kuchayishi natijasida yuzaga 
kelgan o‘zgarishlar, korxonadan ma’lum iste’molchiga e’tibor berishini va ushbu 
xususiyatlarni hisobga olgan holda ishlab chiqarishni tashkil etishning rivojlanish 
strategiyasini ishlab chiqishni talab qiladi. 
Rivojlanish strategiyasini tanlashga ta’sir qiluvchi birinchi omil - bu 
korxonaning tashqi muhiti. Korxonaning maqsadlariga erishish uchun ular strategiya 
amalga oshirilgunga qadar vujudga keladigan vaziyatda real bo‘lishi kerak. SHuning 
uchun atrof-muhit omillarini har birini hisobga olish kerak. Xususiyatlarning birinchi 
guruhi sizga korxonaning tashqi muhitini ishlab chiqarishni tashkil etishni 
rivojlantirish uchun dasturni tanlash va vaqtiga ta’sirini baholashga imkon beradi. 
Asosiy atrof-muhit o‘zgaruvchilari quyidagilardir: uning barqarorligi va noaniqligi, 
mahsulotga talabning o‘zgarishi, iqtisodiy aloqalarning ishonchliligi va kengligi, 
raqobat darajasi, mintaqaviy xususiyatlar va boshqalar. Tashqi muhitning tahlili 
savolga javob berishga imkon beradi: korxonada qanday rivojlanish imkoniyatlari 
mavjud? 
Ishlab chiqarishni tashkil etishning rivojlanish strategiyasini belgilovchi