2-мавзу: шахсга йўналтирилган таълим турлари ва инновацион таълим шакл, метод ва воситалар. Режа

14-расм. Муаммоли таълимнинг асоси бўлган йўналишлар 
 
Муаллиф кўрсатилган йўналишларда таълимни ташкил этиш учун
қуйидаги воситалардан фойдаланган: 
1) сўз; санъат асарлари; техник қурилмалар;
2) ўйинлар; меҳнат 
Ўтган асрнинг 60-йилларида муаммоли таълим Л.Рубинштейн,
М.И.Махмутов, В.Окон, И.Я.Лернер каби тадқиқотчиларнинг қарашлари
негизида янада ривожланган. С.Л.Рубинштейннинг “Тафаккур муаммоли
вазиятдан бошланади” деган ғояси муаммоли таълимнинг психологик асоси 
сифатида қабул қилинган.
Муаммоли таълимнинг бир неча турлари мавжуд. М: М.Н.Скаткин
ўз ишларида муаммоли таълимнинг қуйидаги турлари борлигига урғу беради
(15-расм): 

---

15-расм. Муаммоли таълимининг асосий турлари 
Муаммоли таълимнинг асосини муаммо (юн. “тўсиқ”,
“қийинчилик”) ёки муаммоли вазият ташкил этиб, муаммоли ТТ
уларнинг ечимини топишга хизмат қилади. Кўп ҳолатларда муаммо ва
муаммоли вазият синонимлардек қабул қилинади. Аслида эса улар бир-
биридан фарқ қилади. 
Муаммо (юнон. “тўсиқ”, “қийинчилик”, араб. “жумбоқли”, 
“сирли”, “тушунилиши қийин”) – ҳал қилиниши муҳим 
назарий ва амалий аҳамиятга эга бўлган масала 
Моҳиятига кўра муаммо уни келтириб чиқарган сабабларни
ўрганиш, уни ҳал этишда аҳамиятли, самарали бўлган йўл, метод ва
воситаларни излаш, уларнинг самарали эканлигини асословчи далилларни
тўплаш, далилларни янгича, янги таҳлитда изоҳлаш асосида ҳал қилинади.
Педагогика соҳасида кўп ҳолатларда “муаммо” тушунчаси
ташкилий- педагогик, психологик, таълимий ва тарбиявий масалаларни ҳал
қилишда қўлланилади. Соҳа нуқтаи назардан педагогик жараёнда қуйидаги
характердаги муаммоларга мурожаат қилинади: 
- дидактик характердаги муаммо; 
- амалий характердаги муаммо; 
- илмий-методик характердаги муаммо; 
- соф илмий характердаги муаммо 
Маълум билимлар, номаълум билимлар ва мавжуд тажриба
муаммонинг таркибий қисмлари сифатида намоён бўлади.