2. Psixologiya nafaqat psixik jarayonlar va holatlarning umumiy qonuniyatlari va qonuniyatlarini o'rganadi

So’z-mantiq xotirasi mazmunini fikr va mulohazalar, aniq hukm hamda xulosa chiqarishlar tashkil etib, ularni ifodalash faqat o’zlashtirilayotgan materiallarning asosiy ma'nosini izohlash, talqin qilib berishga qaratilgan bo’ladi.

Ularni so’ema-so’z ifodalanilishini aynan aytib berishga qaratilgan bo’lib, ma'lumot, axborot, xabar, material ma'no jihatdan qayta ishlanmasa, u holda materialni so’ema so’z o’zlashtirish mexanik esda olib qolish deyiladi.

Ixtiyoriy va ixtiyorsiz xotira. Ixtiyoriy xotira deganda ma'lum maqsadni ro’yobga chiqarish uchun, muayyan davrlarda aqliy harakatlarga suyangan holda amalga oshirishdan iborat ong boshqaruvidagi xotira jarayoni tushuniladi.

Ixtiyorsiz xotiraning muhim xususiyatlaridan biri – maxsus mnemik maqsadsiz, aqliy, asabiy, irodaviy zo’r berishsiz hayotiy ahamiyatga ega bo’lgan keng ko’lamdagi ma'lumot, xabar, axborot, taassurotlarning ko’pchilik qismini aks ettirishidir. Shunga qaramasdan, inson faoliyatining turli jabhalarida o’z xotirasini boshqarish zarurati tug’ilib qolishi mumkin. Bunday sharoitda, holatlarda, vaziyatlarda favqulodda kerakli narsalarni ixtiyoriy ravishda esda saqlash, esga tushirish yoki eslash imkoniyatini yaratadigan xotiraning mazkur turi katta ahamiyatga ega bo’ladi.

Tasavvur vizual-majoziy fikrlashning asosi boʻlib, u odamga vaziyatni boshqarish va amaliy harakatlarning bevosita aralashuvisiz muammolarni hal qilish imkonini beradi. Amaliy harakatlar imkonsiz yoki qiyin yoki shunchaki nomaqbul boʻlgan hayot holatlarida unga koʻp jihatdan yordam beradi. Masalan, mavhum jarayonlar va ob’ektlarni modellashtirishda [2] .

Ijodiy tasavvurning bir turi — bu fantaziya .

E. V. Ilyenkovga koʻra. , tasavvurni anʼanaviy tushunish faqat uning hosilaviy funktsiyasini aks ettiradi. Asosiysi, nima borligini, koʻz oldingizda nima yotganini koʻrishga imkon beradi, yaʼni tasavvurning asosiy vazifasi — retinaning yuzasida optik hodisani tashqi narsaning tasviriga aylantirishdir [3] .

27
Xotira — har bir inson uchun juda muhim omil. Yaxshi rivojlangan mnemonik xususiyatlar miyani rivojlantiradi va deyarli barcha vaziyatlarda tezkor munosabat bildirish imkonini beradi. "Trendymen" xotirani mustahkamlashning ilmiy jihatdan isbotlangan bir necha usuli bilan bo‘lishdi.