2. Qoʻqon xonligi aholisining etnik tarkibi


Download 127.62 Kb.
bet4/5
Sana15.06.2023
Hajmi127.62 Kb.
#1479527
1   2   3   4   5
Bog'liq
qo\'qon referat

Qoʻqon jome masjidi - Qoʻqondagi meʼmoriy yodgorlik (1819— 22); Qoʻqon xoni Umarxon nomi bilan bogʻliq. Masjid ulkan xonaqoh va uni uch tomonidan oʻrab..olgan..98 yogʻoch ustunli keng ayvon hamda minoradan iborat. Bino devorlari ganchkori,..chaspak uslubida,ayvon shifti toʻsinlari islimiy va girih 
naqshlar, ustunlar kalla muqarnaslar, oʻyma naqshlar bilan bezatilgan, tag-kursilar marmardan ishlangan. Minora konussimon shaklda, yuqori qismi 6 qirrali qafasa tuynuk va qubba bilan tugallangan, bezaksiz. Minora yuqorisiga aylanma zina orqali chiqiladi.Quqrn jome masjidining ziynatlangan — kandakorlik sanʼatidagi oʻziga xos yoʻnalish; 18—19-asrlarda shakllangan. Qoʻqon jome masjidim.ning oʻymasi sayoz, ammo aniqligi bilan ajralib turadi, islimiy va girih naqshlari jozibador; oʻsimliksimon naqshlari ajoyib gullar hosil qiluvchi mayda qismlarga boy. 19-asr 2-yarmidan chekma bezaklar, chiziqlar, kataklar va boshqa boʻrtiq shakllar koʻp uchraydi; naqsh zaminini boʻyash keng qoʻllanadi. 19-asr oxiridan naqsh mujassamotlarida meʼmoriy obidalar ( Xudoyorxon oʻrdasi, usta Fozil ishi va boshqalar), afsonaviy hayvonlar (Us t a Lutfulla Fozilov ishi va boshqalar) va odamlar tasvirlana boshladi; buyumlar feruza, marjon va boshqa koʻzlar qadab bezatiladi. Qoʻqon jome masjidim. vakillari barkash, laʼli,choy..idishlari, kosa va..boshqa anʼanaviy buyumlarni, shuningdek, f-kada ishlab chiqarilgan idishlar (mas, usta Siddiq Otaullayev bezagan samovar va boshqalar)ni ham oʻsimliksimon va handasiy naqshlar bilan jozibador bezadilar. Qoʻqon jome masjidi ustalaridan Otaulla Muhammad Rajab, Mulla Xoliq, Fozil Otaullayev, Lut-fupa Fozilov va boshqa tanilgan.
21-asr boshiga kelib, Qoʻqon jome masjidim. uslubida ijod qilayotgan usta Maqsud madaliyev va uning shogirdlarining kan-dakorlikni rivojlantirishdagi xizmatlari katta, ular ijodida Oʻzbekistondagi turli kandakorlik maktablarining anʼanalari uygʻunlikda qoʻllanilib, ajoyib sanʼat asarlari yaratilmoqda.
Modarixon madrasasi - Buxorodagi Abdullaxon madrasasi qarshisida joylashgan meʼmoriy yodgorlik (1566— 67). Ikkalasi Qoʻshmadrasa majmuasini tashkil qiladi.
Modarixon madrasasi Abdullaxonning onasi sharafiga qurilgan.

Modarixon madrasasi bosh fasadi
Madrasa chorsi tarhli (67x45 m), 2 qavatli. Bosh tarzida ulkan peshtoq va uning 2..yonidagi2qavatli,..oldi ravoqli 3..kiyemga..ajratilgan xonalar oldi handasiy uslubda koshinkori naqshlar bilan bezatilgan. Burchaklarida sirkor gʻishtlar bilan naqshlangan guldastalar joylashgan. Xonalarning har birida eshik va uning tepasida ganchkori panjara mavjud.Modarixon..madrasasining..boshqa tomonlari bezaksiz.Oʻrtasidagi toʻgʻri..toʻrtburchakli hovli atrofida ayvonli hujralar bor. Bosh tarzidagi miyonsaroy, darsxona va masjid, hovli toʻrining 2 burchagida..joylashgan..xonalar charxi bilan..qoplangan. Bagʻallari ganchdan toʻrsimon shaklda ishlangan.
Modarixon madrasa devori qurilmasi 16-asr Buxoro meʼmorligiga xos boʻlib, ikki chekkasi pishiq gʻishtdan terilgan, oʻrtasi siniq gʻisht boʻlaklari bilan toʻldirilgan. Madrasa binosi 1997— 98 yillarda taʼmirlangan.

Download 127.62 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling