2. Quritish barabanlarini ishlash samaradorligini oshirish bo`yicha nazariy va amaliy shakllari

2.2. Quritish barabanlarini ishlab chiqarishnsharoitida tajriba sinovi.
Malumki paxta tozlash korxonalarida 2СБ-10 va СБО quritish barabanlari ishlatilgan bo`lib, ulardan СБО barabanida tozalash seksiyasi mabjud bo`lib, unda paxtani mayda iflosliklardan tozlash amalga oshiriladi.
Buka paxta tozalash korxonasida qo`l terimi namligi W=14,4%, ijloslik 19,4% bo`lgan paxta V2СБ-10 va СБО quritish barabanlarida 160 ^oC temperaturada quritildi va qayta ishlandi.
Paxta quyidagi sxema bo`yicha qayta ishlandi.

2.1-rasm. Paxtani datlabki ishlashtexologik sxemasi.
Paxta 2 variantda dastlabki ishlandi ishlandi. Birinchi bariantda quritish barabani 2СБ-10 da, ikkinchi variantda СБO barabanida quritildi.

Tozalash samaradorligi
Tajriba o‘tkazish jarayonida har bir texnologik jarayoniga o‘rnatilgan mashinalaridan 5kg dan namunalar olinib, maxsus koplarga va namlik uchun olingan namuna bankalarga solindi. Olingan namunalar korxona laboratoriya sharoitida uning namlik va iflosliklari aniqlanib, uskunalarni tozalash samaradorligi hisoblandi.
2.1.2-rasm. 2СБ-10 va СБО rusumli quritish barabanlari variyantlarida texnologik oqimini iflosliklardan tozalsh samaradorligi grafigi
Texnologik jarayondagi mashinalarni mayda va yirik iflosliklardan tozalash bo‘yicha samaradorligi aniqlandi. Olingan natijalar asosi grafik qurildi. (2.1.2-rasm)
Tola tarkibidagi nuqson iflosliklarni aniklash uchun toylash jarayonidan olingan 2ta variantdagi tola namunalarni, AX-2 laboratoriya analizatoridan o‘tkazildi. 2СБ-10 barabanida quritilgan paxtadan paxta tarkibidagi nuqsonlik va iflosliklar miqdori 2.1% ni, СБО quritish uskunasida esa 1.6 % niu tashkil qildi.
Olingan grafik chizmalardan ko‘rinib turibdiki, amaldagi texnologik jarayonida (2.1.2-rasm). 2SB-10 rusumli kuritish barabanlarida ajratilmagan passiv iflosliklar aktin iflosliklarga aylanib, u faqat UXK mashinasida kuprok ajralishga erishilgan.
Texnologik jarayon bo‘yicha umumiy tozalash samaradorligi 69,25 m tola tarkibidagi nukson iflosliklari esa 2,1% ni tashkil etmokda.
2.1.2-rasm bo‘yicha 2-tajribada uskunalarni umumiy tozalash, samaradorligi 75,1% ni tashkil etgan bo‘lsa unda eng ko‘p mayda iflosliklardan SBO rusumli kuritishi barabanida 26,2% gacha tozalanmoqda.
3.Takomillshtirilgab quritish barabanini ishlab chiqarish korxonadagi tatbiq sinovi.
Tadqiqotlar natijasida quyidagi tavsiyalar berildi:
-mavjud SBO quritish barabanining paxtani boshlang`ich namligiga qarab ratsional ishlash tartiblari ishlab chiqildi. Ularni ishlab chiqarishga tadbig`i quritish tozalash samaradorligi yuqori bo‘lishini ta’minladi ;
-kuritish barabanining kurakchalari takomilashtirilib, turli uchburchak shakli tavsiya etildi. Ular ifloslik ajralish yuzasini 10,05 m² dan 25,65 m² ga ko‘payish imkonini berdi;
-baraban kurakchalarini oltitasini radiusga nisbatan ϕ-50 burchak ostid joylashtirish xisobiga paxtani tushish zonasida taqsimlanishi yaxshilandi;
-tushish zonasi markaziga titish moslamasi o‘rnatish tavsiya etildi. Natijada bo`sh zona yuzasi keskin kamayishi, paxtani titilishi xisobiga uni yuzasi oshishi, xamda iflosliklarni ajralishini jadallashtirish imkoniyati yaratildi;
Tavsiya etilgan tadqiqot natijalaridan kuraklarni radiusga nisbatan ϕ -50 burchak ostida joylashtirish va titish moslamasi Chinobod paxta tozalash korxonasida SBO kuritish barabanida sinab ko‘rildi. Tajriba S65-24 seleksiya navli II-nav bo`lgan paxtani mavjud SBO kuritish barabanida va
takomillashtirilgan barabanda o‘tkazildi.
Barabanlarga 20000 m³/soat mikdorda xarorati 180°C bulgan issik xavo berildi, paxta bo‘yicha ish unumdorligi 7,5" nom ni tashkil etdi. Paxta quritilgandan so‘ng 3 ta arrali baraban 28, ta qoziqchali barabanlarda tozalanib 5DP jinda tolasi ajratilib ІVPU tela tozalagichda tozalandi, Paxta va toladan namunalar olinib ifloslik, namliklari, tolada nuqson va iflos aralashmalar miqdori aniqlandi.
Tajriba natijalari 3.3.1-jadvalda keltirilgan.
Takomilashtirilgan kuritish barabanida paxtani kuritish va tozalash Samaradorligi yukori bulib paxta namligi 11,3%, 13,5% na 15,6% dan mos ravishda 8,8%, 9,4% va 13,4% ga pasaygan (SBO da mos ravishda 9,1%, 9,8% va 10,8%), paxta iflosligi esa 6,7%, 7,4% va 10,3% dan mos ravishda 4,896, 5,25% va 7,58% (SBO da mos ravishda 5,21% 5,74% va 8,18 %). SBO . barabanida tozalash samaradorligi o‘tkazilgan variantlarda mos ravishda 22,3%, 22,4% va 20,6% bo‘lsa tavsiya variantida 28,4%, 29,1% za 26,4% in tashkil etdi, ya’ni mos ravishda 6,1% 6,7% na 5,8% tavsiya variantida yuqori bo`ldi.
Tajriba sinov natijalari
3.3.1-jadval

t/r	Paxta navi	Paxtani boshlang`ich namligi%	Paxtani boshlang`ich iflosligi %	Quritish harorati , ^oC	Paxtani barabandan meyimngi namligi va ifosligi		Tozalash samaradorligi	Paxtajin tarnovlaridagi namligi va iflosligi
					Namliigi	Iflosligi		namligi	Ifllosligi
Mavjud СБОbarabanida
1.		11.3		160	9.4	5.21	22.3	9,1	1,2
2.		17.5		170	10.1	5.74	22.4	9,8	1,45
3.		15.6		190	11.2	8.18	20.6	10,8	2,08
b) tavsiya etilayotgan variantda
1.		11.3	6.7	160	9.0	4.8	28.4	8,8	0,88
2.		13.5	7.4	170	9.7	5.25	27.1	9,4	1,1
3.		15.6	10.3	190	10.8	7.58	26,4	10,4	1,61

3.3.1-3.3.3-Rasmlarda SBO va tavsiya etilgan takomilashtirilgan quritish barabanlarida namlik ajralish, tozalash samaradorligi va ishlab chiqarilgan toladagi nuqsonlar va iflos aralashmalar miqdori keltirilgan.

SBO quritish barabanida paxtadan namlik olinishi variantlarda 1,9%, 3,4% va 4,4% bo‘lsa tavsiya variantida mos ravishda 2,3%, 3,8% va 4,8% ni tashkil etgan yani 0,4% ga yuqori bo‘lgan (3.3.1-rasmga qarang). Umumiy tozalash samaradorligi xam tavsiya variantida mos ravishda 4,8%, 4,7% vd 4,6% yuqori bo`lib, 86,9%, 85,1% va 84,4% ni tashkil etgan (3.3.2-rasm).
Ishlab chiqarilgan tola iflosligi va nuqsonlar miqdori tavsiya variantlarida mos ravishda 1,9% 2,4% va 2,7% bulsa, SBO variantida 2,3%, 2,7% na 3,1% ni tashkil etgan, ya’ni 0,4%, 0,3% va 0,5% ga kamaygan.


Toladagi nuqson va iflos aralashmalar miqdori%