2 Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги заҳириддин муҳаммад бобур номидаги андижон давлат университети табиий фанлар факультети

Bug’doyning unish davridagi lipidlarning perekisli oksidlanishi
Jadval 1. 
 
 
 
Birinchi jadvaldan ko’rinib turibdiki, undirilgan o’simlikda
lipidlarning perikisli oksidlanishi faolligi turlicha. Lipidlarning perikisli
Unish kunlari 
Lipidlarning
perekisli oksidlanishi
(mk.mol/g ). 
1 kunlik 
12.145 ± 0.100 
3 kunlik
22.83 ± 0.006 
5 kunlik 
10.645 ± 0.006 
7 kunlik 
9.753 ± 0.003 
9 kunlik 
9.753 ± 0.002 

---

259 
oksidlanishi bug’doyda 3- kunida 22.83 mk.mol/g ni , 5- kunida 10.645 
mk.mol/g ni, 10-kunida 9.753 mk.mol/g ni tashkil etadi. Bizning olgan
ilmiy natijalarimiz adabiyotlardagi ma’lumotlarga mos kelishi kuzatildi (
3). 
Keyingi tajribada lipidlarning perikisli oksidlanishi dinamikasini
o’rganishda bug’doy o’simligining unish davrini 1 kundan to 9 kungacha
olib borildi.
Olingan natijalarimiz shuni ko’rsatdiki, unish davrida o’rganilayotgan
o’simlikda ko’rsatkichlar turlicha bo’ldi, masalan bug’doy o’simligini
unish davrining 1 kunida 12.14 mk.mol/g, 3 kunida 22.83 mk.mol/g ni
tashkil etib, qolgan kunlarda kamayib, 9 kunida 9.75 mk.mol/g ga
pasaydi. 
Donli o’simliklardagi lipidlarning perikisli oksidlanish dinamikasini 
o’rganishdagi olingan ma’lumotlar Rogojina va Rogojinlar tomonidan
olingan ilmiy ma’lumotlarni tasdiqlaydi. Bug’doyda lipidlarning perikisli
oksidlanishi yuqori ko’rsatkichi unish davrining 3 kunida aniqlanib, u
22.83 mk.mol/g ni tashkil etdi, qolgan kunlarida uning miqdori kamayib,
9.75 mk.mol/g ni tashkil etdi. Olingan ilmiy ma’lumotlar muhim
ahamiyatga ega bo’lib, lipidlarning perikisli oksidlanishi hujayrada
qaytar o’zgarish olib kelishi mumkin. Adabiyotlardagi ilmiy
ma’lumotlarda lipidlarning perikisli oksidlanishining yuqori darajada
bo’lishi, antioksidant fermentlari ─ superoksidismutaza, glutationreduktaza
fermantlarining aktivligini ortishiga olib keladi (4).