2020 ч а с т ь I v молодой ученый

314
314
Молодой ученый O'zbekiston
Kontseptlar inson ongida shakllanadigan ideal narsadir. Ular 
orasida eng keng tarqalgani «ayol» konsepti. Uni dunyoning 
asosiy tushunchalaridan biri, deb ayta olamiz. Ona ayol — bu 
yangi tug’ilgan chaqaloq bilan o’zaro aloqada bo’lgan birinchi 
odam. Boshqacha qilib aytganda, ona o’z bolasi ongida dunyo 
tasvirining asosini yaratadi, bu o’z xalqiga va millatiga xosdir. 
Bolada hayotga to’g’ri munosabatni shakllantirishga hissa 
qo’shadigan ham ayoldir.
«Ayol» muqaddas zot bo’lib, u Xudoning marhamati bilan 
insoniyat naslini ko’paytirish uchun yaratilgan. Onalik — bu 
ayolning yer yuzidagi asosiy vazifasidir.
Mével J.P (Parij, 2007 y) lug’atida berilgan «ayol» 
tushunchasini quyidagicha talqin qiladi.
Ko’pincha, «ayol» atamasi katta yoshdagi davrni (balog’atga 
yetigandan keyin) anglatadi, bu nikoh uchun eng maqbul yosh 
bilan bog’liq. Eng keng tarqalgan iboralar:
—
Ayol, ayollar (une femme, des femmes);
—
Erkaklar va ayollar (les femmes et les hommes);
—
Erkak, ayol va ikki farzand (un homme, une femme et 
deux enfants);
—
Qiz, yosh qiz, ayol (une petite fille, une jeune fille et une 
femme).
—
Aqlli ayol-femme de tête, aqlli, o’z imkoniyatini hech 
qachon qo’ldan boy bermaydi. O’ziga xos fe’l-atvorli, g’ayratli, 
kamtarin ayol, oqilona fazilatli.
—
Vafot etgan ayol — Femme Fatal
—
G’olib — erkaklar yuragini zabt etuvchi (tombeuse).
 
—
Ijtimoiy va kasbiy maqomi: ishlaydigan ayol o’z hayotini 
topadi (le travail des femmes).
—
Ayollarning kasblari (métiers des femmes). Cette femme 
est avocate, bu ayol advokat. Cette femme est professeur, c`est 
une professeur bu ayol o‘qituvchi.
 
—
Pays gouverne par une femme: mamlakat ayol tomonidan 
boshqariladi.Une Femme d`affaires. Tadbirkor ayol.
 
—
Femme politique. Femme d`etat. Siyosatchi ayol,
 
—
Un femme de lettre. Yozuvchi ayol
 
—
Femme au foyer (uy bekasi ayol): uy ishlarini bajaradigan 
va bolalarni tarbiyalaydigan ayol. Jinslar o’rtasidagi 
munosabatlar kontekstida ayol.
 
—
C`est la femme de sa vie. Bu uning hayotidagi ayol.
 
—
Seduire une femme. Ayol bilan uxlash, coucher avec une 
femme
—
Bu tunni bir erkak bilan o’tkazgan va ertasi kuni ketgan 
ayol edi. «C’etait une femme qui passait la nuit avec un homme 
va qui repartait le lendemain. ‘’ (Duras)
Cette femme n`a jamais eu d`enfants Bu ayolning hech 
qachon farzandlari bo’lmagan (sterilit). Femme qui veut un 
enfant, mais ne peut pas, bolani istagan, lekin tug`a olmaydigan 
ayol.
 
—
femme enceinte, homilador ayol.
 
—
Femme qui fait un enfant pour d’autres (shunchaki 
porteuse). Bolani boshqalar uchun olib boradigan ayol.
«Ayol» konsepti fransuz tili aforizimini ikkita taniqli ibora 
bilan boyitdi: ayollarni qidirib toping (fransuz tilida ko’pincha 
ibora sifatida ishlatiladi: Cherchez la femme va ayol nimani 
xohlasa. Xudo uni xohlaydi — Ce que femme veut, Dieu le 
veut (bu aforizmning fransuzcha asl nusxasi unchalik keng 
tarqalgan emas).
Bizning fikrimizcha, ikkala aforizmda ham «ayol» 
tushunchasi eng umumiy ma’noda — «ayol kishi» ko’rinishida 
ifodalanadi, ammo o’zbek tilida bo’lgani kabi, bu belgining 
oilaviy gipostazasi ko’proq uchraydi. Ushbu konsepsiya ona, 
qiz, va boshqalar leksemalari orqali ham amalga oshirilishi 
mumkin.
Shu bilan birga fransuz va o’zbek tillarining ko’plab 
paremiyalarining semantik, mantiqiy va axloqiy 
yozishmalarining yuqori darajasi qayd etilishi kerak. Tematik 
tasnifga ko’ra, paremiyalarning quyidagi guruhlari maksimal 
muvofiqlikni namoyish etadi: Xotinning (birinchi navbatda, 
uy egasi) oilaviy hayotdagi muhim rolini tasdiqlovchi iboralar,