26. Мавзу. Бошқа аквакултура объектларини етиштириш, африка лаққаси, пангасиус Режа

Етиштириш. Ветнамда пангасиус етиштириш саноати жуда ривожланди. Мамлакат дунё бўйлаб ишлаб чиқарилган пангасиуснинг тахминан 90 фоизини ташкил этди. Ушбу балиқ Меконг делтасида жуда кўп бўлган ихтисослашган фермер хўжаликларида етиштирилади, турли хил ишлаб чиқариш ҳажми ва мулк шакллари мавжуд. Етиштириладиган майдонлари 6 минг гектарга етди, ишлаб чиқариш ҳажми йилига 1 миллион тоннага етди. Ҳар бир сув ҳавзасининг ўзига хос ноёб коди мавжуд. Пангасиус этиштириладиган жойларда атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва эпидемиологик вазиятни мониторинг қилиш тизими мавжуд. Пангасиуснинг сифати босқичма-босқич яхшиланиши ва экология зарар кўрмаслиги учун ва яна кўп нарсалар киритилди.
Озиқлантириш махсус гранулалар билан амалга оширилади. Улар таркибида турли хил органик чиқиндилар мавжуд. Гўштнинг сифати гранулаларнинг таркибига боғлиқ. Пангасиусни саноат шароитида етиштириш даври ўртача олти ойни ташкил этади. Сотиб олинадиган вазнга эга бўлганидан сўнг, балиқ сув ҳавзасидан олиб ташланади ва филе олиш учун заводга етказиб берилади.

Бу Жанубий ва Жануби-Шарқий Осиёнинг тоза сувларида яшовчи катта акула лаққалари оиласига мансуб. Ушбу атама кўпинча тижорат аҳамиятига эга бўлган Pangasius Bocourti турларига нисбатан ишлатилади.
Унинг танаси узун, яхлитланган ва тангачасиз бўлганлиги сабабли бу балиқни ажратиб олиш осон. Боши нисбатан кичик. Оғиз кенг, жағнинг ва жағ тишлари майда, ўткир тишлар билан қопланган. Кўзлар нисбатан катта. Жабра қопқоқлари одатда ривожланган Оғиз яқинида 2 жуфт мўйлови бор, юқори қисми пасткисидан қисқароқ. Қанотлари қуюқ кулранг ёки қора. Орқа сузгичида олтита тарвақаланган нурлардан иборат.
Ёввойи табиатда пангасиус ҳаёти муссон тошқинининг йиллик тсикли билан чамбарчас боғлиқ бўлиб, юмуртлама май ёки июн ойларида ёмғирли мавсум бошланганда содир бўлади. Қуруқ фаслларда бу балиқ чуқур сув ҳавзаларида яширинади. Тошли шоалс кўпинча юмуртлама учун ишлатилади. Ёпишқоқ икра одатда қирғоқ дарахтларининг илдиз тизимларида учрайди.
Пангасиусни кўпайтириш
Қишлоқ хўжалиги билан шуғулланадиган шахс максимал узунлиги 1 м 30 см га ва вазни 44 кг гача етиши мумкин. Ушбу балиқ 22-26 ° С ҳароратда ўзини қулай ҳис қилади. Балиқ хўжаликларида яшовчи урғочилар ҳаётнинг учинчи йилида жинсий етукликка эришадилар ва шу вақтгача улар 3 кг дан ортиқ вазн олишга улгурадилар. Эркаклар кўпинча иккинчи йилида балоғатга етади. Балиқ хўжаликларининг ташқарисида яшовчи пангасиус бир вақтнинг ўзида етукликка эришади деб тахмин қилинади. Оғирлиги 10 кг бўлган етук урғочи 1 миллиондан ортиқ икрани ташлашга қодир. Ёввойи пангас балиқ йилига 2 марта урчий олишлари мумкин, аммо Ветнам балиқчилигида 6 ҳафтадан сўнг урғочилар қайта урчиган.
Ветнамнинг Меконг делтасида узоқ вақтдан бери ёввойи пангасиусни қўлга ўргатилган ва балиқчилик ҳудудида яшовчи аҳоли янги авлодларни етиштириш учун етарлича ўтқазиш материалини ишлаб чиқаради, лекин ва Камбоджа, Лаос ва Таиландда ёввойи шахсларни овлаш ҳали ҳам қўлланилмоқда. 2008 йилдан бошлаб, бутун дунё бўйлаб сифат назорати кучайтирилгандан сўнг, Ветнамдаги акула лаққасини махсус емлар билан етиштириш бошланди.