3 Amaliy mashg‘ulot atmosferaga chiqariladigan zararli chiqindilar darajasini baholash. Ishdan maqsad

3 - Amaliy mashg‘ulot
ATMOSFERAGA ChIQARILADIGAN ZARARLI ChIQINDILAR ZARARLI ChIQINDILAR DARAJASINI BAHOLASh.
Ishdan maqsad. Atmosferaga zararli moddalarni otib chiqarilish darajasini baholash

Sanoat korxonalarida xom ashyoga ishlov berishdagi texnologik jarayonlardan ma’lum mikdorda zaharli moddalar ajralib chiqadi. Zaharli moddalarning atmosfera havosidagi miqdori tirik organizmlarga ta’sir etish darajasiga qarab me’yorlashtiriladi. Me’yorlashtirish asosan ychta yunalishda amalga oshiriladi:¹

1. 
   Gigienik me’yorlashtirish.
   
2. 
   Ekologik me’yorlashtirish.
   
3. 
   Tabiiy muhitga chikarilayotgan ifloslantiruvchi moddalar hajmini chegaralash.
   

Atmosferaga chikarilayotgan zaharli moddalarning konsentratsiyasiga binoan ularning haqiqiy massasi aniqlanadi. Barcha chiqindilar bo‘yicha ruxsat etiladigan me’yorlar (REM) hisoblanib, haqiqiy massasi bilan solishtiriladi va tegishli tavsiyalar beriladi,

Korxonadan eni V (m), uzunligi L (m), balandiligi N (m) bo‘lgan N (ta) kuvurdan atmosferaga zaharli razlar T_{G ,} (°C)- haroratda W m/sek tezlikda tashlanayapti.

Atmosferaga chiqarilayotgan zaharli gazlarning tarkibidagi moddalarning tajriba yo‘li bilan aniqlangan miqdorlari SC₀, C₃0₂, SnH_z, Sno₂. Zaharli moddalarning havodagi tabiiy konsentratsiyasi nolga teng deb olinadi. Chiqarilayotgan moddalarning REM qiymati quyidagicha:
Ishni bajarish uchun variantlar

1.1 jadval

Talabalik raqamining oxirgidan oldingi raqami	Tashlamalar miqdori g/sek
	MCO	MNO2	MSO2	Mchang
1	13	0,85	6	13
2	2380	106	684	265
3	217	6,3	57,4	28,2
4	3050	127	805	297
5	189,3	8,8	62,4	20,6
6	208,5	9,8	68,2	27,8
7	4150	157	950	325
8	848,6	56	368	168
9	1200	84	478	206
0	1296	92	502	220

1.1 jadval

Talabalik raqamining oxirgi raqami	N	H, m	D, m	W, m/s	Tg, ^0S	Ta, ^0S	A
1	3	125	3	20,8	118	22,5	200
2	1	33	1,3	12,6	182	20,4	200
3	3	130	3	21,4	115	24,8	200
4	1	45	1,5	12,2	167	24,6	240
5	2	50	1,6	13,5	154	18,6	200
6	2	55	1,6	14,2	146	24,5	200
7	3	145	3	22	114	25,6	200
8	2	100	2,5	18,8	135	30	200
9	2	110	2,8	20,6	130	28,5	240
0	3	120	2,8	22	120	20	240

REM_so =5 mg/m³; Cf_CO = 1,5 mg/m³

REM_so2=0,5 mg/m³; Cf_NO2 = 0,03 mg/m³

REM_no2=0,085 mg/m³; Cf_SO2 = 0,03 mg/m³

PEM_NH3 =0,5 mg/m³ Cf_chang= 0,2 mg/m³

Topshiriq.
№ 1. Va 2 jadvaldagi variantlar bo‘yicha

1. 
   Atmosfera havosidagi ruxsat etilgan meyorlarni (REM) zararli tashlanmalar ko‘rsatkichlarini doimiy konsentratsiyasi bilan birga solishtirib ko‘rin.
   
2. 
   Atmosfera havosidagi xar bir moddalar ruxsat etilgan tashlanmalarni xisoblab toping.(RET)
   
3. 
   Agar havoga tashlanayotgan zarali tashlanmalarni miqdori RET miqdoridan ko‘p bo‘lsa bu ko‘rsatkichlarni kamaytirish uchun qanday tadbirlar amalga oshiriladi
   

F o‘zgarmas koeffitsient bo‘lib zarali tashlanmalarni atmosferaga chiqish tezligi 70%-90% interval orasida olamiza.

S_f - zaxarli moddalarning havodagi tabiiy konsentratsiyasi

REM-atmosferaga chikarilayotran zaharli moddaning ruxsat etiladigan me’yori, mg/m³

Ototrafik f koeffitsient quyidagi formula orqali topiladi:

, :% (1) D -quvur og‘zining effektiv diametri, m W -zaharli gazlariiig chiqish tezligi, m/sek N - zaxarli modda chiqariladigan quvur balandligi, m Tr- havo-gazli aralashmani temperaturasi (^0S), Ta-havo temperaturasi (^0S) Gazning m manbasidan chiqayapgan tashlanmalar miqdorini hisoblaymiz: m^3/sek (2)