3. arpaning o’sishi, rivojlanishi va hosildorligiga ekish me’yorlari va chuqurliklariining ta’siri doc

O’simliklar bo’yining o’sish dinamikasi (2013-2014 yy) 

Ekish 

chuqurligi, sm 

Kuzatish o’tkazilgan sanalar 

15 mart 

1 aprel 

15 aprel 

1 may 

15 may 

1 iyun 

Mavlono 

3 

21,1 

29,2 

50,4 

77,0 

97,9 

100,1 

5 

20,4 

29,2 

54,6 

83,4 

105,9 

108,4 

7 

19,6 

27,4 

54,2 

83,2 

106,0 

108,7 

9 

18,6 

25,2 

53,0 

84,6 

108,3 

112,3 

11 

15,2 

21,3 

49,3 

82,5 

109,1 

113,3 

Temur 

3 

21,7 

30,3 

51,4 

75,7 

93,8 

95,9 

5 

20,6 

29,7 

55,7 

82,3 

101,9 

104,3 

7 

20,3 

28,6 

55,7 

83,1 

104,4 

107,1 

9 

19,4 

27,2 

54,6 

83,3 

105,7 

108,8 

11 

15,8 

22,3 

50,0 

83,3 

107,0 

110,3 

 

Har 15 kunlik biometrik o’lchashlarning tahlilidan ma’lum bo’lishicha, 1-15 

aprel oralig’ida Mavlono navi o’simliklari 21,2-28,0 sm, 15 aprel-1 may oralig’ida 

26,6-33,2  sm,  1-15  may  oralig’ida  20,9-26,6  sm  o’sganligi  aniqlandi.  Analogik 

natijalar Temur navida ham kuzatilib, ko’rsatkichlar mos ravishda 21,1-27,7; 24,3-

32,3; 18,1-23,7 sm  ni  tashkil etdi,  ya’ni  maydon birligida tup soni qanchalik kam 

bo’lsa  (ekish  chuqurligi  11  sm)  o’simliklar  yorug’lik,  namlik,  oziq  moddalardan 

shunchalik  qulay  tarzda  foydalanib,  o’simliklarning  shunchalik  jadal  o’sishini 

ta’minladi. 

Vegetasiya  oxiriga  kelib  o’simliklar  bo’yining  balandligi  Mavlono  navida 

100,1-113.3 sm, Temur navida 95,9-110,3 sm bo’lib, Mavlono navi Temur naviga 

qaraganda bo’yining baland bo’lishi yana bir bor o’z isbotini topdi. 

Hosil  tarkibi.  O’simliklar  o’sishi  va  rivojlanishidagi  bunday  farqlar 

tuplanishda  ham  yaqqol  namoyon bo’ldi. Mavlono navida ekish chuqurligiga  mos 

ravishda  mahsuldor  poyalar  soni  346,5;  413,3;  419,2;  256,6  va  167,2  donani 

hamda  mahsuldor  tuplanish  tegishli  holda  1,43;  1,69;  1,59;  1,29;  1,29  ni  tashkil 

etdi. Temur navida ham analogik natijalar olindi (3.15-jadval).  

PDF created with pdfFactory Pro trial version 

www.pdffactory.com

---

 

63

Ma’lumotlar  tahlilidan  ma’lum  bo’lishicha,  urug’lar  yuza  (3  sm)  ekilganda 

tuproq  yuza  qatlamida  namlikning  yetishmasligi,  bundan  tashqari  tuplanish 

bo’g’ini yuzada bo’lganligi bois mahsuldor tuplanish o’rganilgan har ikkala navda 

ham  kam  ekanligi,  ya’ni  navlarga  tegishli  ravishda  1,43  va  1,41  bo’lganligi 

aniqlandi.  

Urug’lar  5  va  7  sm  chuqurlikda  ekilganda  mahsuldor  tuplanish  Mavlono 

navida 1,69; 1,59 va Temur  navida 1,68; 1,57 bo’lganligi  hisobga olindi. Maydon 

birligidagi  o’simliklar  soni  va  mahsuldor  tuplanish  hisobiga  mahsuldor  poyalar 

soni keng ko’lamda o’zgarganligi qayd etildi.