3 i-bob Yo‘l xo‘jaligida joriy va kapital xarajatlar

1.2 Joriy xarajatlar.
Davlat byudjeti sarflarining salmoqli qismi bo’lib byudjet tizimining barcha bo’g’inlari tamonidandavlat boshqaruvi sektorining joriy faoliyatini amalga oshirish uchunhamda byudjetning boshqa bo’g’inlari va iqtisodiyotning boshqa sektorlari (soha,tarmoq,blok)ni davlat tmonidan qo’llab quvvatlashga qaratilgan sarflaridir.
Yo'l xo'jaligi joriy xarajatlarini o'z ichiga olgan har bir yo'lning o'zgartirish, ta'mirlash, yangilanish va boshqarilish xarajatlari kiramati bilan ifodalaydi.
Joriy xarajatlar yo'l xo'jaligi uchun quyidagi asosiy bo'limlardan iborat bo'lishi mumkin:
1. Materiallar va mahsulotlar: Yo'l xo'jaligidagi materiallar va mahsulotlar, masalan, asfalt, beton, qoplamalar, qurilmalar, drenaj uskunalari va boshqalarini o'z ichiga oladi. Bu xarajatlar, to'g'ridan-to'g'ri kelgan narxlar, transport va etkazib berish xarajatlari, ishlab chiqarish va omborlarni saqlash xarajatlari bilan bog'liq bo'ladi.
2. Ish haqqi: Yo'l xo'jaligidagi ishlar (masalan, asfaltlanish, yo'l turli qismalarini yangilash, chalish, rivojlantirish) uchun ishchilarni to'ladi. Ish haqqiga ish tartibining, mahsulot bilan ta'minlashning va huquqiy xizmatlarning narxi kiritiladi.
3. Mashinalar va qurilmalar: Yo'l xo'jaligidagi ishlar uchun kerak bo'lgan mashinalar va qurilmalar kirishini ifodalaydi. Ishlar uchun yetarli son va turdagi mashinalarning xarajatlari, jamoa yoki doimiy tashkil topgan transport xarajatlari, qurilmalar uchun xonaga, tiklash, ishlab chiqarish, to'rtki va loboratoriya xarajatlari kiramati bilan bog'liq bo'ladi.
4. To'xtatish va ekspertizadan o'tqazish: Yo'l xo'jaligidagi ishlar uchun to'xtatish va expertizadan o'tqazish xarajatlari ham mavjud bo'ladi. Bu, qurilish bosimini, materiallarni, yo'l qurilishini va yo'lning samaradorligini tekshirish, yo'l turli qismalarida tashkilotni baholanishi kabi muayyan jarayonlarni o'z ichiga oladi.
5. Boshqaruv va huquqiy xizmatlar: Yo'l xo'jaligi boshqaruvi va huquqiy xizmatlar (masalan, tashkilot hisob kitobi bor olish, huquqiy xizmatlar, jamiyatga axborot taqdim etish, yo'l xo'jaligi sifatini nazorat qilish) ham joriy xarajatlardan biridir.
Yo'l xo'jaligidagi joriy xarajatlar shuningdek, ma'lum bir dori-darmon yo'qqan holda noyob texnikaviy vositalarni qo'llash, bezovta javobgarlik tushuntirmasini takomillashtirish, korxona ishbilarmonlarining ta'lim olishi va rivojlantirilishi va boshqalar kabi bosqichli xarakteristikalar hamda huquqiy, ijtimoiy va me'yoriy talablar bilan bog'liq holatlar hisobga olinishi mumkin.