3 ma’ruza. Tabiiy ipak ishlab chiqarish texnоlоgiyasi. To’quvchilik sanоati. Iplarni qayta o’rash jarayonining maqsadi va mоhiyati. Tandani oxorlash

Polotno o’rilishi uchun to’qimaning to’qqizta fazalarini qiymatlari. 

---

To’qima tuzilishi V — fazadan I chi faza tomon borgan sari arqoq iplarining 
zichligi ortib boradi, tanda iplarining tarangligi yuqori bo’ladi, arqoq ipining 
o’rilishida qisqarish ko’payib boradi. 
To’qimaning tuzilishi V fazadan X faza tomon esa borgan sari to’qimada tanda 
iplarining zichligi ortib borib, arqoq iplarining tarangligi yuqori bo’ladi, tanda 
ipining o’rilishda qisqarishi yuqori bo’ladi. 
To’qima tuzilishida, ularning fazalarini aniqlashda N.G. Novikov nazariyasi 
bo’yicha, bir fazadan ikkinchi fazaga o’tishda bir sistema iplari, masalan, tanda 
iplarining ko’tarilib egilish to’lqin balandligi h
t
ortib borsa, ikkinchi sistema arqoq 
ipining ko’tarilib-egilish to’lqin balandligi esa kamayib boradi. Shuning uchun tanda 
va 
arqoq 
ipining, 
h
t
+h
a
=d
t
+d
a
=const* 
d
t
+d
a
=2d
o’р. 
Iplariningo’rtacha 
diametri:
𝑑
ўр
=
𝑑
𝑡
+𝑑
𝑎
2
, ℎ
𝑡
bilan 
ℎ
𝑎
ning o’zaro o’zgarishi l
t
bilan l
a 
ni 
o’zaromasofalarini o’zgarishiga olib keladi. 
To’quv dastgohlarida to’qima to’qilganda iplarga berilgan taranglik ta'sirida 
o’z shaklini o’zgartiradi.Ularning diametri bo’ylab zichligi ham ortadi.Tanda va 
arqoq iplarning diametri gorizontal yo’nalish бo’йичa oртиб вeртикal 
йo’нalишbo’yicha kamayadi. Gorizontal va vertikal yo’nalish bo’yicha iplarning 
diametri quyidagicha aniqlanadi: 
Gorizontal yo’nalish bo’yicha tanda va arqoq iplarining diametri: