Korxonaning ishlab chiqarish quvvati ilg’or (asosiy) sexlar quvvati bilan, sexlar quvvati bosh uchastkalar quvvati bilan, uchastkalar quvvati esa bosh uskunalar quvvatiga asosan aniqlanadi. Korxona ishlab chiqarish quvvati kattaligini belgilab beruvchi ko’rsatkichlar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin: - Korxonaning ishlab chiqarish quvvati ilg’or (asosiy) sexlar quvvati bilan, sexlar quvvati bosh uchastkalar quvvati bilan, uchastkalar quvvati esa bosh uskunalar quvvatiga asosan aniqlanadi. Korxona ishlab chiqarish quvvati kattaligini belgilab beruvchi ko’rsatkichlar qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin:
- uskunalar tarkibi va turlar bo’yicha soni;
- uskuna, agregat va dastgohlardan foydalanishning texnik-iqtisodiy norma (normativ) lari;
- uskunalarning ishlash vaqti fondi;
- ishchilar soni;
- ishlab chiqarilayotgan mahsulot nomenklaturasi va assortimenti (turlari va xilma-xilligi).
Ishlab chiqarishda kombinatsiyalash uch asosiy shakli bilan farq qilinadi: - Ishlab chiqarishda kombinatsiyalash uch asosiy shakli bilan farq qilinadi:
- xom ashyoni ketma-ket ishlash;
- ishlab chiqarish chiqindilaridan foydalanish;
- xom ashyoni kompleks ravishda ishlash.
Ishlab chiqarish korxonalarining iqtisodiy darajasi ko’p jihatdan ishlab chiqarish turlariga bog’liqdir. Soha korxonalarining ish tajribasi shuni ko’rsatadiki, hozirgi sharoitda ishlab chiqarishni tashkil qilishning asosiy turlari - Donalab
- Seriyalab
- Ommaviy
ishlab chiqarishdan iborat. - Samaradorlik - bu foydalilik, natijalilikdir. Ma’lumki, qandaydir natija olish uchun mehnat qilish, ishlash, mahsulot ishlab chiqarish yoki xizmat ko’rsatish va ma’lum miqdorda xarajat qilish kerak.
- Samaradorlikni aniqlash uchun natijani shu natijaga erishishga sarflangan xarajatlar yoki resurslar bilan taqqoslash kerak. Demak, Samaradorlik ishlab chiqarish faoliyati natijalari bilan ularga erishish uchun sarflangan mehnat, moddiy va moliyaviy resurslarning o’zaro nisbatidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
