3-mavzu: Ovqat hazm qilish tizimining yosh xususiyatlari va ovqatlanish gigiyenasi. Qon va qon aylanish tizimining yosh xususiyatlari va gigiyenasi . Ayiruv va nafas tizimlarining yosh xususiyatlari va gigiyenasi
Reja:
Og’iz bo’shlig’ida, meda va ichakda ovqat hazm bo’lishining xususiyatlari.
Turli yosh davrlarda bolalar ovqatlanishining o’ziga xosligi. Ovqatlanish gigiyenasi.
Qon aylanish sistemasining ahamiyati. Yurakning funktsiyalari va yosh xususiyatlari.
Nafas olishning ahamiyati. Nafas sistemasining vazifasi.
Ayiruv jarayonlarining ahamiyati.
Turli yoshdagi bolalar sutkalik siydik miqdori. O’tkir va surunkali kasalliklar.
Tug’ma va hayot davomida orttirilgan immunitet.
Tayanch tushunchalar: Sut tishlar, me'da, jigar, so`rilish. Qon, limfa, eritrotsit, leykotsit, trombotsit, qon deposi, muhit, vorsinka, plazma, gemoglabin, SOE, immunitet, o`pka, gazlar almashinuvi, hiqildoq, traxeya, bronxlar, alveolla, ventilyatsiya, ichki muhit, ayiruv organlari, ekskretor organ, nefron, osmotik bosim, filtratsiya, reabsorbsiya, teri kasalliklari, chiniqtirish.
Odam yoki har bir tirik organism o’zining o’sishi, rivojlanishi va yashashi uchun doimiy ravishda ovqat hazm qilish orqanlari orqali ovqat istemol qilib turadi. Odamning hazm qilishi kanali 8-10 m. uzunlikda bo`lib, devori uch qavatdan: ichki shilliq, o`rta-muskul, tashqi-seroz qavatlaridan tuzilgan.
Ovqat hazm kanalida mexanik maydalaniladi va kimyoviy parchalanib qon hamda linfa tomirlariga so’riladi. Ovqatning og’iz bo’shlig’ida tishlar yordamida, meda va ichaklarning mayatniksimon hamda peristaltik harakati natijasida maydalanishi mexanik yoki fizik o’zgarish deb ataladi. Ovqat tarkibidagi oqsil, yog`’, uglevodlarni fermentlar ta’sirida parchalanishi kimyoviy o’zgarish deb ataladi. Bu fermentlar til osti, jag’ osti, quloq oldi, meda va ichaklarning shilliq qavati ostida joylashgan bezlardan hamda meda osti bezidan ishlab chiqariladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
