3-mavzu. Tеrmоdinаmik sistеmа vа uning tа`rifi. Sistеmаning iсhki enеrgiyasi vа issiqlik sаqlаmi – entаlpiya

3-mavzu.Tеrmоdinаmik sistеmа vа uning tа`rifi. Sistеmаning iсhki enеrgiyasi vа issiqlik sаqlаmi – entаlpiya
Reja:
1.Kimyoviy tеrmоdinаmikа vа uning аhаmiyati.
2.Sistеmаlаr vа ulаrning хillаri. Sistеmаning pаrаmеtrlаri vа muvоzаnаt xоlаti. 3.Fаzа vа uning хillаri.
Termodinamika ilmiy fan sifatida -asr boshlarida vujudga keldi. Termodinamikaning mujassamlanishida issiqlikning mexanik ishga aylanishi haqidagi ta’limot asos bо’lib xizmat qildi. Termodinamika grekcha thermо -issiqlik va dinamis - harakat demakdir.
Ya’ni termodinamika issiqlik energiyasi bilan boshqa kimyoviy energiyalar orasida bо’ladigan munosabatlar haqidagi ta’limotdir. Bu fan energiya effekti bilan sodir bо’ladigan kо’pgina fizikaviy va kimyoviy hodisalarni о’rganadi.
Termodinamikada quyidagi bо’limlar mavjud:

1.	Umumiy yoki fizikaviy termodinamika. Bu energiyaning umumiy о’zgarish qonunlarini о’rganadi.
2.	Texnik termodinamika. Bunda issiqlik mashinalarida sodir bо’ladigan issiqlik va mexanik ishning о’zaro bir-biriga о’tish qonunlarini о’rganiladi.
3.	Kimyoviy termodinamika - bu kimyoviy reaktsiyalarda, erish, bog’lanish, kristallanish, adsorbtsiya jarayonlarida sodir bо’ladigan energiya о’zgarishlarini о’rganadi. Kimyoviy termodinamika umumiy termodinamika qonunlaridan foydalanadi.

Termodinamika qonunlarini yaxshi tushinib olish uchun ba’zi bir terminlar, tushunchalar va qiymatlar bilan tanishib olish lozim.

Termodinamika turli sistema va ularda sodir bо’ladigan turli jarayonlarni о’rganadi.
Qо’sh sistema nima?
T ermodinamik sistema termodinamika usulda о’rganish uchun tashqi muhitdan ajratilgan, doimo bir-biri bilan о’zaro munosobatda bо’lgan istalgan jism yoki jismlar guruhidir.
Tashqi muhit bilan ta’sirlashishiga qarab sistemalar ochiq, yopiq, izolirlangan sistemalarga bo`linadi.
A garda sistema tashqi muhitdan butunlay ajratilgan bо’lsa, ya’ni na modda va na energiya olmashinuvi bо’lmasa, bunday sistema izolirlangan sistema bо’ladi. masalan: termostatda sodir bo`ladigan kimyoviy reaksiya. Bunday sistema amalda bо’lmaydi.