3 Yirtqich qushlarning yoppasiga qirilishi qur va kuropatka kabi qushlaniing kamayishiga olib keladi

A) 2ga

B) 3ga

C) 4ga

D) bo’linmaydi

5. Odamning ko’inirni yoqishi uning tashqi muxitga qanday tasiri sifatida nomoyon bo’ladi

A) bilvosita va bevosita

B) neytral antrapogen tasir

C) bevosita antrapogeii

D) bilvosita antrapogen


6. Antfopogeft oinillariiilo'z jpfti bilan Juftlab yozing? l-kimyoviy l|4:tizik lil-biolpgik IV-ijtimoiy ajlitosferaniniJ transport va s#6at chiqindtlari bilan ifloslanishi ;■

b)odam!aming o’zaro munosabatlari c)oziqovqat maxsulotlari d)transppi1 vositalarini ortib borishi tufayli shovqinni ortishi A>r-a Il^fo Ill-^c IV-d : B)l-a ll-d III-C IV-b

d|l-a II-|:JlIp!\lV-c ; D)I-aIl-cUl^b;IV-d:;:

7.Insonning tabiatga bevosita (I) va bilvosita (2) tasirini belgilang.

a)inson ko’inir qazib olishi b)o’simlik va xayvonot dunyosini o'zgarishi c)zararkunandalarga qarshi zaxarli kimyoviy tasir d)daraxtlami kesilislii boshqa xayvonlarga tasiri e)xayvonlarni ko'plab ovlanishi

A)l-a,d2-b,c B)l-a,d,c 2-b,e

C)l-b,e 2-a,d,c D)l-a,e 2-b,c.d


8. Antropogen omillarning turlari tog'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang?

l)kimyoviy omillar. 2)fizik omillar. 3)biologik omillar. 4)ijtiinoiy omillar. 5)bevosita omillar. 6)bilvosita omillar A)l.3.4. B)2,4,5. C)5,6. D)2,4,6

9. Kiinyoviy antropogen omillarga mansub bo'lgan jarayonlami ajrating?

1) ekin maydonlarga o'g'it solib,hosildorlikni oshirish.

2) zararkunandalarga qarshi kimyoviy kurash.

3) atinoafera,girdosferaning ifloslanishi

4) yadro energiyasi. 5)shovqin kuchi. 6)oziq mahsulotlarini ko'paytirish. 7)parazit va bakteriyalar

A)l,3. B)4,5. C)2,4. D)6,7

iO Kiinyoviy antropogen oinillarga inansub bo'lmagan jarayoniami ajrating?

1) ekin maydonlarga o'g'it solib,liosildorlikni oshirish.

2) zararkunandaiarga qarshi kiinyoviy kurash.

3) atinoafera,girdosferaning itloslanislii


4)yadro energiyasi. 5)shovqin kuchi, 6)oziq mahsulotlarini ko'paytirish. 7)parazit va bakteriyalar

A)l,3. B)4,5. C)2,4. D)6,7

1 l.Fizik antropogen omillarga mansub bo'lgan jarayonlami ajrating?

1) ekin maydonlarga o'g'it solib,hosildorlikni oshirish.

2) zararkunandalarga qarshi kimyoviy kurash.

3) atmoafera,girdosferaning ifloslanishi

4) yadro energiyasi. 5)shovqin kuchi. 6)oziq mahsulotlarini ko'paytirish. 7)parazit va bakteriyalar

A)l,3. B)4,5. C)2,4. D)6,7

12. Fizik antropogen omillarga mansub bo'lmagan jarayonlarni ajrating?

1) ekin maydonlarga o'g'it solib,hosildorlikni oshirish,

2) zararkunandalarga qarshi kimyoviy kurash.

3) atinoafera,girdosferaning ifloslanishi

4) yadro energiyasi, 5)shovqin kuchi. 6)oziq mahsulotlarini ko'paytirish. 7)parazit va bakteriyalar

A)l,6 B)4,2. C)3,7. D)5,3

13, Biologik antropogen omillarga mansub bo'linagan jarayonlami ajrating?

I )ekin maydonlarga o'g'it solib,hosildorlikni oshirish.

2) zararkunandalarga qarshi kiinyo\ iy kurash.

3) atmoafera,girdosferaning ifloslanishi

4) yadro energiyasi. 5)shovqin kuchi. 6)oziq mahsulotlarini ko'paytirish. 7)parazit va bakteriyalar

A)l.3. B)4,5. C)2,4. D)6.7 '

HJnscninmg tabiatga ta'siri be\osita bo!lgan jarayonllhii aniqlang? a)ko'ni;if qazib olish Jarayoni b)daraxtlariii kesish,^ ^ Gjkimypviy moddMar qo'llash. d)tuproqqa o'g'it solish, n)suniy ravish|p oziq va oyqat inahsulotlarini yfeiishtirish. m)madaniy o'siinlik va uy hayyonlarini ko'payfirish.

A)b.c, B)d.n. C)in,n. D)a.b

15.Insonning tabiatga ta'siri bilvosita bo'lmagan Jarayonlami aniqlang? a)ko'inir qazib olish jarayoni b)daraxtlami kesish.

c)kiinyoviy inoddalar qo'llash. d)tuproqqa o'g'it solish. n)suniy ravishda oziq va ovqat inahsulotlarini yetishtirish. m)inadaniy o'simlik va uy hayvonlarini ko'paytirish.

A)b.c. B)d.n, C)m.n. D)a.b

16. Qaysi biotik munosabatlarda natija manfiy (-) bo'lishi mumkin?

a) amensalizm b)konkurensiya c) yirtqichlik d) parazitizm e) mutualizm v) komensalizm w) protokooperatsiya

A) a.b.c B) d.c.v.b C)a.b.w D)e.w,v

17. Qaysi biotik inunosabatlarda natija musbat (-(-)bo'lishi inuinkin? a) amensalizin b)konkurensiya c) yirtqichlik d) parazitizm e) mutualizm v) komensalizin w) protokooperatsiya A) a,b,c B)

d.c.v.b C) a.b.w D) e.w.v

18. Qaysi biotik munosabatiar bir hududa ko'plab turlaming yashashi uchun va yashash muhitidan hamda resurslardan to'laroq foydalanishga imkon beradi?

A) konkurensiya B) protokooperatsiya

C) koininensalizm D) amensalizm

19. Har ikki populyatsiya hayot faoliyatiga ijobiy ta'sir etib, ikki tomonga ham manfat keltiradi lekin majburiy bo'lmagan inunosabat turini aniqlang?

A) konkurensiya B) protokooperatsiya C) kommensalizm D) ainensalizm


Bilim


Harakal


Natija



A) 1,2,4 B) 3,5,6 C) 1,3,6 D) 2,4,5

86. Ozon ekrani biosferaning qaysi qismida va qanday hosil bo'lishini aniqlang?

A. atmosferada,quyosh nurlari energiyasi tasirida CO2 ozonga aylanadi

B. atmosferada,quyosh nurlari energiyasi tasirida O2 ozonga aylanadi

C. gidrosferda, quyosh nurlari energiyasi tasirida CO2 ozonga aylanadi

D. atmosferada,quyosh nurlari energiyasi tasirida CO2 va O2 ozonga aylanadi

87. Quruqlikda o’simliklar (a) va hayvonlar (b) umumiy biomassani necha foizini tashkil etadi.

1)93,7% 2)99% 3)0,13% 4)70% 5)99% 6)1%

A)a-l,b-3 B)a-5,b-6 C)a-4,b-5 D)a-6,b-5


88. Agar yer yuzida 500000 ta o'simlik turi uchrasa, shulardan nechtasi suvda yashashi mumkin?

A)10000 B)15000 C)25000 D)35000

89. Agar yer yuzida 1,5 mln hayvon turi uchrasa, shulardan nechtasi suvda uchraydi?

A)15000 B)I500 C)105000 D)115000

90. Agar quruqlik biomassasi 100000001 deb faraz qilsak, shundan necha t hayvonlar bo’lishi mumkin?

A)100001 B) 80000 t C)60000t D)40000t

91. "i©’g’ri bo’lmaganjavobai

A)Destruktiv flif^siyasi nolwjd bo^gan

'jarayonlkrda nBhoyotibo'ladi. B)Tog‘ jinslafining yeminlishi muhim jarayon hisoblanadi, chunki tirik moddaning destruktiv funksiyasi tufayli atmosferadan ajralgan mineral moddalar'davny aylanishga qo'shiladi.

C) Bakteriyalar, ko‘k-yashil suvo‘tlar, zamburug‘lar, lishayniklar tog‘ jinslarini kimyoviy moddalar yordamida yemiradi.

D) Organik birikmalaming minerallashuvi tufayli hosil bo‘lgan kalsiy, kaliy, natriy, fosfor, kremniy kabi biogen elementlar moddalaming biokimyoviy aylanishiga qo‘shiladi

92. Tirik moddani qaysi funksiyasi energetik va destruktiv funksiyalar bilan bog‘liq

A)konsentratsiyalash B)muhit yaratish C)gazlar almashinish D)oksidlanish - qaytarilish

93. tuproq biotsenozlarni nimalar tashkil etadi?

A) o‘simlik ildizlari, mikroorganizmlar, chuvalchanglar, hasharotlar va ulaming lichinkalari, ko‘rsichqonlar va yumronqoziqlar tashkil qiladi

B) biotsenozlami o‘simlik ildizlari, mikroorganizmlar, chuvalchanglar, hasharotlar ,o’rgimchaklar, ko‘rsichqonlar va yumronqoziqlar tashkil qiladi

C) biotsenozlami o‘simlik ildizlari,

mikroorganizmlar,chuvalchanglar, hasharotlar va ulaming lichinkalari, ko‘rsichqonlar ,kalamushlar va yumronqoziqlar tashkil qiladi

D) biotsenozlarni 0‘simlik ildizlari, poyalar,mikroorganizmlar, chuvalchanglar, hasharotlar va ulaming lichinkalari, ko‘rsichqonlar va yumronqoziqlar tashkil qiladi


94. yomg‘ir chuvalchanglari 1 ga maydonda 25 t tuproqni o‘z

ichaklari orqali o‘tkazib sm qalinlikda unumdor tuproq hosil

qiladi

A)1 B)2 C)0,8 D) 0,5

95. To’g’ri javobni aniqlang.

A) Davriy aylanish biosferaning mavjudligini ta'minlovchi, uning butunligini va barqarorligini saqlovchi muhim omildir.

B) Biosferaning rivojlanishi va taraqqiyoti davom etishi Yerdagi biologik muhim moddalaming davriy aylanishi bilan bog‘liq. Bu esa moddalar ikki marta foydalanilgandan so‘ng boshqa organizmlar tomonidan o‘zlashtirilishi mumkin bo‘lgan holatga, shaklga o‘tishi demakdir.

C) Butun Yer sayyorasi miqyosida quyosh energiyasi hisobiga sodir bo‘ladigan biologik muhim elementlaming bir bo‘g‘inidan ikkinchisiga o‘tishi moddalaming biologik davriy aylanishi deyiladi.

D) Moddalaraing geologik aylanishi biotik omillar ta'sirida amalga oshiriladigan moddalar migratsiyasi hisoblanadi