4-lekciya. Aytímlar algebrasí haqqínda túsinik jobası


Download 359.78 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/4
Sana22.04.2023
Hajmi359.78 Kb.
#1378292
1   2   3   4
Bog'liq
4-lekciya

4. Implikaciya ámeli.  X hám y pikirler implikaciyası dep tek x shın hám y 
jal
ǵan bolǵanda ǵana jalǵan bolıp qalǵan hallarda shın bolǵan pikirler ámeline 
aytıladı.
Implikaciya sózi latınsha bolıp, «tı
ǵız baylanıstırıw» degen mánini ańlatadı. 
Bul ámel → belgisi menen belgilenedi hám x → y pikir “eger x bolsa onda y” dep 
oqıladı.
Bunı shınlıq kestesi tiykarında tómendegishe kórsetiw múmkin:


X → Y 
Sh 
Sh 
Sh 
Sh 



Sh 
Sh 


Sh 
Bunnan kórinip turǵanınday-aq, implikaciya x pikir tiykar, gipoteza, dálil pikir 
esaplanadı. Y pikir bolsa bul tiykardıń aqıbeti delinedi. Sóylewde implikaciya «eger 
x bolsa, onda y» pikirdiń tómendegi sinonimleri bar: 
1) «x bolsa y boladı»; 
2) «eger x bolsa, onda y boladı»; 
3) «x tan y payda boladı»; 
4) «eger x bolsa, y kelip shı
ǵadı»; 
5) «y eger x bolsa»; 
6) «x y ushın jeterli shárt esaplanadı». 
5. Ekvivalentlik (ekvivalenciya) ámeli (teń kúshlilik ámeli). Bul ámel ↔ 
belgi menen ańlatıladı hám x↔y quramalı pikir «x ekvivalent y» dep oqıladı. 
Quramalı pikir x↔y shın boladı, eger x hám y ler shın, yaki x hám y ler jal
ǵan bolsa, 
basqa hallarda bul ámel jal
ǵan boladı. Bular «zárúr hám jetkilikli», «tek ǵana», «tek 
ǵana hám tek sonda ǵana», «qashan», «orınlanıwı jeterli hám zárúr» sıyaqlı 
dánekerler járdeminde dúziledi. 
Bul ámeldi shınlıq kestesi tiykarında tómendegishe túsindiriw múmkin: 


X ↔ Y 
Sh 
Sh 
Sh 
Sh 



Sh 



Sh 
 


6. Sheffer ámeli yaki Sheffer shtrixı. Bul ámel / sızıq penen beriledi hám x/y 
etip belgilenedi hám de bul pikir «x sheffer shtrixı y» dep oqıladı. Bul ámeldi 
tómendegishe táriplew múmkin: 

Download 359.78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling