4-ma’ruza mavzu: Yozuv – madaniy taraqqiyot mahsuli


Bo‘g‘in yozuvi so‘zlami mayda qismlarga ajratish yo‘li bilan paydo boidi. Bu mayda qismlar hozirgi vaqtdagi bo‘g‘inlarga to‘g‘ri keladi


Download 5.9 Mb.
bet3/6
Sana06.11.2023
Hajmi5.9 Mb.
#1750475
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
Ma\'ruza3

Bo‘g‘in yozuvi so‘zlami mayda qismlarga ajratish yo‘li bilan paydo boidi. Bu mayda qismlar hozirgi vaqtdagi bo‘g‘inlarga to‘g‘ri keladi.
  • Qadimiy Vizantiya davlatidagi Saloniki shahrida yashovchi aka- uka Konstantin Kirill va Mefodiy grek yozuvi asosida slavyan yozuvini (863-869-yillar) yaratdilar. Bundan yuz yil keyin slavyan xristian madaniyati yozuvi Rossiyaga tarqaldi. Hozirgi rus tilida qo’llanayotgan kirillitsa yozuvi aslida aka-uka Kiril va Mefodiylar taklif etgan alifboning qayta ishlangan nusxasidir.
  • Fonetik yozuvlarning finikiy (eramizdan avvalgi XX asrdan boshlab Suriya va Falastinda tarqalgan), oromiy (Yaqin Sharqda eramizdan ol­din VIII asr) va undan kelib chiqqan qadimgi hind yozuvlari brahma (eramizdan avval III asr) va devanagari (eramizdan avvalgi VII asrdan boshlab) turlari mavjud.
  • Devanagari yozuvi qadimiy sanskrit tilida qoilangan va keyinehalik boshqa hindiy tillarida, jumiadan, hindi, marathi, nepali, gondi, munda tillarida ishlatilgan.
  • Hind alifbosi boshqa mamlakatlardagi tibet, kxmer, mon, birma, tai, loas, yaran va h.k. til­larda qo’llanadi. Devanagarida 50 ta belgi mavjud boiib, uning 13 tasi so‘z yoki bo‘g‘in boshidagi unli tovushlami ifodalagan, 33 tasi bo‘ginlarga tegishli belgilar, 4 tasi yordamchi belgilardan iborat edi.
  • Qadimgi nind yozuvi “devanagari”dan namuna
  • ﮐﻴﺂﺐ
  • Arab yozuvi (kitob).
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling