5 – Leksiya. Absorbciya prosessinin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

5. Absorbciya processin avtomat tárizde tártiplestiriwdiń principiallıq tiykarları
Absorbciya bólimin avtomat tárizde tártiplestiriwdıń maqseti – berilgen turaqlı quramdaǵı ammoniylestirilgen sherebeni alıw hám absorbciyaǵa kelip túsken ammiakti tolıǵı menen juttırıw bolıp esaplanadı. Búgingi kúnde sherebeniń quramındaǵı ammiaktiń koncentraciyasınıń jeterli dárejede isenimli sanaatlıq analizatorları joq, sonlıqtan tártiplestiriw sisteması ushın janapay parametrler izlep tabılmaqta. Demek ammiaktiń sherebege absorbciyalanıw processi hám onıń menen birge barıwshı niń distillyaciya gazlerinen jutılıw processi jıllılıq bólip shıǵarıw menen baratugın bolǵanlıqtan, tártiplestiriwdiń parametri tochkalardıń birewindegi sherebeniń temperaturası yamasa absorbciyalıq kolonnanıń biyikligi boylap bir neshshe tochkalardaǵı sherebe temperaturasınıń jıyındısı bolıwı múmkin.
Ádette tártiplestiriw parametri sıpatında birinshi absorberden shıǵıp atırǵan sherebeniń temperaturası yamasa absorbciyalıq kolonnaǵa kirip atırǵan, kolonna gazleriniń ekinshi juwǵıshınan shıǵıp atırǵan hám birinshi absorberden shıǵıp atırǵan sherebe temperaturalarınıń jıyındısı tańlanadı. Temperaturalardıń jıyındısı sherebeniń qızdırılıwınıń jutılǵan ammiak muǵdarınan ǵárezli ekenligin kórsetedi, óytkeni kelip túsiwshi sherebeniń temperaturasın hám PGKL-2 úskenesinde ammiaktiń, uglerod qos oksidiniń hám karbonizaciyadan shıǵıp ketiwshi gazlerdiń quramındaǵı suw puwlarınıń jutılıwı esabınan, sherebeniń qızıwın esapqa aladı. Usı janapay parametr boyınsha absorbciyaǵa sherebeniń beriliwi tártiplestiriledi. Demek sherebeniń qızdırılıw dárejesi tek ammiaktiń jutılǵan muǵdarına emes, al basqa bir qatar faktorlarǵa (kelip túsiwshi hám shıǵıp ketiwshi gazlerdegi suw puwlarınıń muǵdarı, kelip túsiwshi gazde hám niń qatnası h.t.b.) baylanıslı, tártiplestiriw sxeması bir qatar járdemshi tártiplestiriw konturlarınıń qurılmasın názerde tutadı.
Absorbciya bólimine distillyaciya bóliminen kelip túsiwshi, puwlı gazli aralaspanıń basımın hám temperaturasın tártiplestiriwshi qurılma názerde tutılǵan. Temperaturanıń tártiplestirgishi XGDS úskenesine suwıtıwshı suwdıń beriliwine tásir etedi, basım regulyatorı – PGAB úskenesinen vacuum-nasosqa gazdi alıp ketiwshi, gazoprovodtaǵı drossellik zaslonkanıń ashılıw dárejesine tásir etedi. Bunnan tısqarı AB-2 absorberine kelip túsiwshi hám onnan shıǵıp ketiwshi sherebe temperaturasınıń reguulyatorları bar, olar sáykes suwıtqıshlarǵa suwdıń beriliwin tártiplestiredi. Basım payda etiwshi baktegi sherebe qáddiniń regulyatorı, sherebeniń kirisine tásir kórsetedi. Solay etip, absorbciya stanciyasında distillyaciyadan absorbciyaǵa kelip túsiwshi puwlı gazli aralaspanıń temperaturası hám basımı, AB-2 absorberine kiriwshi hám shıǵıwshı ammoniylestirilgen sherebeniń temperaturası, basım beriwshi baktegi sherebeniń qáddi hám onıń absorbciyalıq kolonnaǵa beriliwi avtomat tárizde tártiplestiriledi.