5 – Leksiya. Absorbciya prosessinin’ teoriyaliq tiykarlari ha’m texnologiуаliq esaрlari

2. Absorbciya bóliminiń texnologiyalıq sxeması
Absorbciya bóliminiń texnologiyalıq sxeması distillyaciya gazleriniń ishinen ammiaktıń jutılıwınıń joqarı dárejege jetiwin hám shıǵıp ketiwshi gazlerdi ammiakten tazalawdıń joqarı dárejesin támiynlewi tiyis, bunıń ushın bul gazlerdi, ammiaktıń muǵdarı kem bolǵan taza sherebe menen juwıw zárúr. Sxema ammiaktıń muǵdarı 100-105 n.ú. bolǵan sherebe alınıwın támiynlewi tiyis, bunıń ushın NH₃ hám CO₂ eritkende hám tásirleskende, sonday-aq suw puwların kondensaciya-laǵanda bólinip shıǵatuǵın jıllılıqtı alıp ketiw zárúr. Jıllılıqtı alıp ketiw usılları boyınsha absorbciya bóliminiń bir qansha texnologiyalıq sxemaları bar. Tek suyıq fazanı yamasa suyıq hám gaz fazasın birgelikte suwıtıw múmkin. Birinshi jaǵdayda suyıqlıq absorbciyalıq úskeneden shıǵarıladı hám sırtta turıp (bınosnoy) suwǵarılıw-shı yamasa plastinkalı suwıtqıshlarda suwıtıladı, ekinshisinde – suwıtqıshlar absorberdiń ishine ornatıladı, bul jerde olar suyıqlıqtı hám gazdi suwıtadı.
Tek suyıq fazanı suwıtıwshı qurılmalarǵa iye absorbciyalıq bólimniń sxeması 31-súwrette kórsetilgen. Tazalanǵan sherebeni nasoslar 2 basım beriwshi bakke 3 kóterip beredi, ol jerden sherebe óz aǵımı menen absorbciya bóliminiń úskenelerine kelip túsedi. Sherebeni bir úskeneden ekinshisine jetkerip beriw óz aǵımı menen ámelge asırılıwı absorbciya processin regulirovkalawdı jeńillestiredi, sherebeniń hám ammiaktiń nasoslardıń salnikleri arqalı sırqılıp shıǵıp ısırap bolıwın saplastıradı hám elektr energiyasınıń sarplanıwın kemeytedi.
Taza sherebe eń dáslep shıǵıwshı gazlerden ammiakti jutıw ushın qollanıladı. Sherebeniń 70-80 % ke shamalası basım beriwshi bakten 3 hawa filtrlerin juwıwshı úskenege (PVFL) 4 kelip túsedi, bul jerde vacuum-filtrlerdiń filtrlewshi gezlemesi arqalı ótiwshi, quramında shama menen 0,5-1 kól. % NH₃ bolǵan hawadan ammiak jutıladı. PVFL dan 4 keyin sherebe kolonna gazlerin ekinshi juwıwshı úskenege (PGKL-2) 7 ketedi, bul jerde karbonizaciya bóliminiń quramında 10 kól. % ke shekem NH₃ bolǵan, shıǵıp ketiwshi gazlerinen ammiakti jutadı. Basım beriwshi baktegi 3 tazalanǵan sherebeniń qalǵan 20-25 % absorbciya gazlerin juwıwshı úskenege (PGAB) 1 kelip túsedi, bul jerde quramında 5 kól. % ke shekem NH₃ bolǵan, absorbciya bóliminiń shıǵıp ketiwshi gazlerinen ammiak jutıladı. Shıǵıp ketiwshi gazlerdiń quramındaǵı, uglerod qos oksidiniń bazı-bir muǵdarı jol jónekey jutıladı. PVFL dan 4 shıqıan gaz vakuum-filtrde siyrekleniwdi (razrejenie) payda etiwshi, vacuum-nasosqa 5 kelip túsedi hám atmosferaǵa shıǵarıp jiberiledi. PGAB tan 1 shıqqan gaz vacuum-nasosqa 2 kelip túsedi. Ol gazdiń quramında 75 kól. % ten kem bolmaǵan CO₂ (1 t sodaǵa 60-70 kg) bar, sonlıqtan vacuum-nasos onı soda pechleriniń CO₂ di menen aralastırıwǵa (soda pechleri gazleriniń suwıtqıshına) hám keyin – karbonizaciyalawǵa jiberedi. PGKL-2 den 7 shıqqan, shıǵıp ketiwshi gazler atmosferaǵa shıǵarıp jiberiledi.