5-мавзу. Махсус фанни ўқитишда қўлланиладиган таълим шакллари

Маъруза – олий таълимда таълимни ташкил этишнинг асосий шакли ҳисобланиб, қуйидаги вазифаларни амалга оширишга имкон беради.

• Маъруза – олий таълимда таълимни ташкил этишнинг асосий шакли ҳисобланиб, қуйидаги вазифаларни амалга оширишга имкон беради.
• 1. Йўналтирувчи – талабаларни ўқув материалининг асосий жиҳатларига эътибор қаратишга имкон бериш.
• 2. Ахборот–профессор-ўқитувчи маъруза вақтида муаммони, муаммо билан боғлиқ асосий далил ва хулосалар моҳиятини очиб беради.
• 3. Методологик–маъруза жараёнида муаммонинг фалсафий-назарий асослари баён этилади.
• 4. Тарбияловчи – талабаларда тинглаш, идрок этиш, мунозарада иштирок этиш маданиятини шакллантириш.
• 5. Ривожлантирувчи – талабаларда мантиқий фикрлаш, хулосалар чиқара олиш қобилиятини ривожлантириш имконини беради.
• Маърузаларнинг қуйидаги турлари тафовут этилади:
• – кириш маърузаси;
• – маълумотли маъруза;
• – анжуман-маъруза;
• – муаммоли-маъруза;
• – маъруза-мунозара;
• – визуал-маъруза;
• – конспектли-маъруза;
• – маслаҳатли-маъруза.

• ОЛИЙ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА САМАРАЛИ ЎҚИТИШ ШАКЛЛАРИ СИФАТИДА ҚУЙИДАГИЛАР ТАВСИЯ ЭТИЛАДИ:
• – муаммоли маъруза;
• – видео маъруза, вебинарлар;
• – бинар маъруза;
• – интенсив-интерактив семинар;
• – тренинг,
• - видео тренинг; – интерфаол экскурсия;
• – On-line семинарлари;
• – тақдимот, кичик гуруҳлардаги иш в.ҳ.к.
• Бинар маъруза – Бинар сўзи лотинчада олинган бўлиб, ―қўш, ―икки деган маънода қўлланилади. Бундай машғулотнинг олиб борилиши икки вакил: ўқитувчи ва методист; ўқитувчи ва ўқувчи; таклиф этилган мутахассис ва ўқитувчи; ўқитувчи ва тьютор (маслаҳатчи) ўртасидаги интерфаол суҳбат, баҳс-мунозара ва ахборотлар алмашинувини намоён қилади. Тренинг – тренинг замонавий таълим шаклларидан бири ҳисобланиб, у интерфаол машғулотларни амалга оширишнинг ўзига хос кўринишидир.
• Муаммоли маъруза
• Кафедраларда олиб бориладиган маърузаларнинг асосий қисмини муаммоли маърузалар ташкил этади. Кафедрадаги профессор-ўқитувчилар муаммоли-маърузалар олиб бориш билан талабаларга муаммоли савол, муаммоли вазият ва муаммоли топшириқларни тақдим этиш орқали мавзу режасидаги масалаларни баён этадилар. Бу жараёнда талабалар қўйилган муаммога ечим излайдилар ва маърузани пухта ўзлаштирган ҳолда муаммонинг ечимини топадилар.
•