6-боб. Ахборот хизматининг замонавий турлари


Download 0.72 Mb.
bet10/44
Sana17.06.2023
Hajmi0.72 Mb.
#1549064
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   44
Вирус ва унинг турлари
Хозирги кунда компьютер вируслари гаразли максадларда ишлатилувчи турли хил дастурларни олиб келиб татбик этишда энг самарали воситалардан бири хисобланади. Компьютер вирусларини дастурли вируслар деб аташ тугрирок булади.
Дастурли вирус деб автоном равишда ишлаш, бошка дастур таркибига уз-узидан кушилувчи, ишга кодир ва компьютер тармокдари ва алохида компьютерларда уз-узидан таркдлиш хусусиятига эга булган дастурга айтилади.
Вируслар билан зарарланган дастурлар вирус танушувчи ёки зарарланган двстурлар дейилади (2.5-расм).

Зарарланган диск — бу ишга тушириш секторида жойлашиб олган дискдир.
Хозирги пайитда компьютерлар учун купгина нокулайликлар хар хил турлардаги компьютер вируслари кенг таркалган. Кунинг учун хам улардан ишлаб чикиш мухим масалалар хисобланади. Хозирги вактда 65000 дан куп дастурлари борлиги аникланган. Бу катта гурухини компютернинг иш банни бузмайдиган, яъни «таъсирчан булма гурухи ташкил этади.
Вирусларнинг бошка гурухига компьютернинг иш зувчи вируслар киради. Бу вирусларни куйидаги турларга булиш мумкин: хавфсиз вируслар (файллар таркибини бузмайдиган), хавфли вируслар(файллар таркибини бузувчи)хамда жуда хавфли вируслар (компютер курилмаларини бузувчи ва оператор соглигига таъсир этувчи). Бу каби вируслар одатда дастурчилар томонидан тузилади.
вируси — бу махсус ёзилган дастур дастурлар таркибига ёзилади, яъни зарарлайди ва компьютерларда узининг гаразли максадларини амалга ошира.
Компьютер вируси оркали зарарланиш окибатида компьютерларда куйидаги узгаришлар пайдо булади:
• айрим дастурлар ишламайди ёки хато ишлай бошлайди;
• бажарилувчи файлнинг нажми ва унинг яратилган вакти узгаради;
• экранда англаб булмайдиган белгилар, турли хил тасвир ва товушлар пайдо булади',
• компьютернинг ишлаши секинлашади ва тезкор хотирадаги буш жой нажми камаяди;
• диск ёки дискдаги бир неча файллар зарарланади (баъзи холларда диск ва файлларни тиклаб булмайди);
• винчестер орклли компьютернинг ишга тушиши йуколади.
Вируслар асосан дискларнинг юкланувчи секторларини ва ехе, сом, sys ва bat кенгайтмали файлларни зарарлайди. Хозирги кунда булар каторига офис дастурлари яратадиган файлларни хам киритиш мумкин. Оддий матнли файлларни зарарлайдиган вируслар камдан-кам учрайди.

Компьютернинг вируслар дилан зарарланиш йуллари rуйидагилардир:
1. Дискетлар оркали.
2. Компьютер тармоклари оркали.
3. Бошка йуллар йук.

Жадваллардан куриниб турибдики, хозирги пайтда хазил шаклидаги вируслардан тортиб то компьютер курилмаларини ишдан чикарувчи вирусларнинг турлари мавжуд.
Масалан. Win 95.CIH вируси доимий саклаш курилмаси (Flash BIOS) микросхемасини бузади. Афсуски, бу каби вирусларни йук киилиш учун, факат улар уз гаразли ишини бажариб булгандан сунггина, карши чоралар ишлаб чикилади. Win 95.CIH вирусига карши чораларни куриш имконияти Dr.WеЬ дастурида мавжуд.

Download 0.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   44




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling