6-mavzu. Bir turga mansub bo‘lgan iqtisodiy jarayonlarni prognozlashda o‘rtacha qiymatlarni hisoblash

17-masala. Bug‘doy hosildorligi va ekin maydoni bo‘yicha qo‘yidagi ma’lumotlar mavjud:

Ko‘rsatkichlar	Qishloq xo‘jaligi korxonalarida	Fermer xo‘jaliklarida	Dehqon xo‘jaliklarida
Hosildorlik, s/ga	39,6	39,7	54,5
Ekin maydoni, ming ga	422,8	845,8	171,1
Jami ekin maydondagi salmog‘i, %	29,4	58,7	11,9

Barcha xo‘jalik toifalari bo‘yicha bug‘doyning o‘rtacha hosildorligini aniqlang:

a) ekin maydonlarining hajmi bo‘yicha;
b) ekin maydonlarining salmog‘i bo‘yicha.


18-masala. Korxonada ishchilar oylik ish haqi darajasi bo‘yicha quyidagicha taqsimlangan:

Oylik ish haqi, ming so‘m	300 gacha	300-340	340-380	380-420	420-460	460 va yuqori
Ishchilar soni, kishi	60	80	130	150	50	30

Korxona bo‘yicha ishchilarning o‘rtacha oylik ish darajasini “shartli moment” usulida aniqlang.

19-masala. Fermer xo‘jaliklarida bug‘doy etishtirish xarajatlari va bug‘doyning hosildorligi quyidagicha bo‘lgan:

Fermer xo‘jaliklari	Bug‘doy etishtirish xarajatlari, ming so‘m	Bir tonna bug‘doyning tannarhi, ming so‘m	Bug‘doy hosildorligi, s/ga
1	36800	230	32
2	32000	200	40
3	47520	180	44

Aniqlang:

1) har bir va barcha fermer xo‘jaliklari bo‘yicha bug‘doyning yalpi hosilini;
2) barcha fermer xo‘jaliklari bo‘yicha bug‘doyning o‘rtacha hosildorligini;
3) barcha fermer xo‘jaliklari bo‘yicha bir tonna bug‘doyning o‘rtacha tannarxini.


20-masala. Tijorat banklari faoliyat ko‘rsatish muddati bo‘yicha quyidagicha taqsimlangan (yil boshiga):

Banklarning faoliyat ko‘rsatish muddati bo‘yicha guruhlari, yil x	Banklar soni, f		CHastota (vazn)lar yig‘indisi
	Mutlaq soni	Jamiga nisbatan, % hisobida	Soni bo‘yicha	Foizi bo‘yicha
1-3	20	10	20	10
3-5	30	15	50	25
5-7	42	21	92	46
7-9	50	25	142	71
9-11	24	12	166	83
11-13	14	7	180	90
13-15	10	5	190	95
15dan yuqori	10	5	200	100
Jami	200	100	-	-

Banklarning faoliyat ko‘rsatish muddati bo‘yicha moda va medianani aniqlang.

21-masala. Viloyatda fermer xo‘jaliklarini kuzatish natijalari bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar olingan:

Bir sigirdan sog‘ib olingan o‘rtacha yillik sut miqdori bo‘yicha xo‘jaliklar guruhi, kg	Fermer xo‘jaliklari soni	O‘rtacha yillik sigirlar soni (1 fermer xo‘jaligida)	Sutning yog‘lilik darajasi, %
2000 gacha	4	42	3,0
2000-2200	9	35	3,3
2200-2400	15	48	3,8
2400 va yuqori	8	39	2,9

Bir sigirdan sog‘ib olingan o‘rtacha yillik sut miqdorini va sutning o‘rtacha yog‘lilik darajasini aniqlang.

22-masala. Savdo firmalarning oylik tovar aylanmasi hajmi bo‘yicha taqsimlanishi quyidagi ma’lumotlar bilan tavsiflanadi:

Tovar aylanmasi, mln.so‘m	50 gacha	50-100	100-150	150-200	200-250	250 va yuqori	Jami
Firmalar soni	20	26	20	14	10	10	100

Aniqlang:

1) bir firmaga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha oylik tovar aylanmasi hajmini;
2) oylik tovar aylanmasi bo‘yicha moda va medianani;
3) muayyan taqsimotning xarakteri to‘g‘risida xulosa qiling.