Таққослаш мезонлари
|
Б корхона
|
А корхона
|
J корхона
|
Ў корхона
|
Мақсадли функция
|
Нормал юкламали режани бажариш
|
Фойдани ошириш
|
Ишлаб чиқариш ва сотиш ҳажм-ларини ўстириш ҳисобидан таш-килий квазирента-ни ошириш
|
Корхонанинг омон қолиши, меҳнат жамоа-сини сақлаб қолиш
|
|
Мулкчилик таркиби
|
Формал-давлат, «идораларнинг» оеал мулки
|
Акциядор-лар ичида жисмоний шахслар устунлик қиладиган акциядорлик
|
Формал-акция-дорлик, жамоа корхонаси эле-ментларига эга бўлган реал акциядорлик
|
Формал-акция-дорлик, реал – «рекомбинацияланган»
|
|
«Принципал»
|
«Идора» (вазирлик, идора)
|
Якка акциядорлар
|
Акциядорлар ва квазидоимий ходимлар иттифоқи
|
Корхона раҳбарияти
|
|
Бюджет чекловларининг қатъийлик даражаси
|
0-2
|
4
|
3-4
|
2-3
|
|
Ташқи муҳит тавсифи
|
Барқарор
|
Хатар
|
Хатар
|
Номалум
|
|
«Принципал-агент» муаммосини ҳал этиш усуллари
|
Учта шаклдаги бевосита назорат (маъмурий, пар-тия, касаба уюшмалари ёки кенгаш)
|
«Овоз бериш» ёки «чиқиш» орқали
|
«Агентлар» иттифоқи сифатида фирма моделидан фойдаланиш
|
Корхона раҳ-барияти ва унинг ходимла-рининг ўзаро муносабатларидаги паттерна-лизм сиёсати
|
|
Хўжалик алоқалари таркибини белгилаб берувчи омиллар
|
Барча гори-зонтал алоқалар вертикал алоқа-лар орқали (ре-сурсларни ажратиш доирасида) амалга оширилади
|
Трансакция харажатларини пасайтириш
|
Трансакция харажатларини пасайтириш ва хатарни турли эшелонлар таркибидаги ўзаро боғлиқ корхоналар ўртасида тақсимлаш
|
Илгари юзага келган алоқаларни сақлаш, юқори трансакция харажатлари туфайли янги алоқаларни қидиришдан бош тортиш
|
|
Давлат билан ўзаро муносабатлар
|
Режа органи буйруқларига бўйсуниш
|
Тўлиқ мустақиллик
|
Бошқа корхоналар билан низолар пайдо бўлганида ҳакам сифатида фойдаланиш
|
Расмана мустақиллик, лекин давлат пассивларни бошқаришни реал марказлаштириш доирасида мажбуриятларнинг бир қисмини ўз зиммасига олади
|
|
Бандлик сиёсати
|
Ресурслар тақчиллигининг кутилаётган миқдоридан функция сифатида меҳнатга бўлган талаб
|
Маҳсулотга бўлган талаб ва ходимнинг меҳнат унумдорлигидан кутилаётган миқдоридан функция сифатида меҳнатга бўлган талаб
|
Квазидоимий ходимларнинг меҳнатига бўлган талаб барқарор, маҳсулотга нисбатан кутилаётган талаб фақат қисман ва вақтинчалик бандлик миқдорига таъсир кўрсатади
|
Меҳнат жамоасининг ўзагини сақлаб қолишга бўлган интилиш туфайли меҳнатга бўлган талаб барқарор, ихтиёрий ишдан бўшашлар ҳисобидан ортиқча бандлик «навеси» қисқаради
|
|
Иш ҳақи сиёсати
|
Ягона тариф сеткаси асосида қатъий белгиланган
|
Энг юқори меҳнат унумдорлигига қараб мослашувчан
|
Ходимнинг даражалар иерархиясидаги ўрнига қараб қатъий белгиланган
|
қатъий белгиланган
|
|
Касаба уюшмаси шакли
|
Тармоқ
|
Тармоқ
|
Корхонанинг касаба уюшмаси
|
Тармоқ
|
|
Касаба уюшмасининг функцияси
|
Ходимларни назорат қилишнинг қўшимча механизми; ижтимоий бойликларни тақсимлаш
|
Ходимлар ва иш берувчилар ўртасида низолари пайдо бўлганида воситачи
|
Оддий ишчилардан тортиб то дирекциягача барча «инсайдерлар» манфаатларини намоён этиш
|
Касаба уюшмалари паст сафарбар этувчи салоҳиятга эга
|
* Манба: муаллиф томонидан тузилган.
