7. Atsetilxolinning sintezi hám biologiyalıq roli
Download 0.68 Mb.
|
|
Suwret10 -3. Purin halqası daǵı C hám N atomlarining kelip shıǵıwı. Ápiwayı aldıngilarni qosıw purin halqasına kirip, IMP payda etedi Purin nukleotidlarini payda etiwdiń birinshi ayriqsha reakciyası 5-fosforibozil-1-isenim payda bolıwı menen Gln dıń amid toparın FRDFga ótkeriw bolıp tabıladı (10 -4-súwret). Bul reaksiya amidofosforiboziltransferaza fermenti tárepinen katalizlanadi. Bunday halda, pN - glikozid baǵı payda boladı.| 0 - metenil-H 4 - folat, basqa glutamin amid toparı, karbonat angidrid, aspartat aminokislota hám formil qaldıg'i M| 0 -formil H 4 5 ten ibarat aminokislotalarǵa qosıladı.-fosforibozil-1-isenim -folat. Bul on basqıshlı izbe-iz reakciyalardıń nátiyjesi birinshi purin nukleotidi, inozin-5'-monofosfat (IMP) ónim Bolıwı bolıp, onıń sintezi keminde altı ATP molekulasın talap etedi. Bul processtiń hár bir basqıshı bólek ferment tárepinen katalizlanadigan prokariotlardan ayrıqsha bolıp esaplanıw, eukaryotlarda kóp funksiyalı fermentler genlerdiń sintezi sebepli payda bolǵan, olardıń hár biri bir neshe reakciyalardı katalizlaydi. Purin nukleotidlarining sintezida de novo bular uyqas túrde 3, 4 hám 6, 7-8 hám 10 -11 reaksiyalar bolıp tabıladı. IMP tiykarınan AMP yamasa GMP sintezi ushın isletiledi. Bul ónimdiń az muǵdarı kishi nukleotidlardan biri retinde tRNKda da ámeldegi. IMP ni AMP hám GMF ga aylandırıw eki jaǵdayda da 2 basqıshnı óz ishine aladı hám energiya sarıplanıwı menen dawam etedi (10 -5-súwret). Adenilosuksinat sintetaza GTP energiyasınan paydalanǵan halda IMP ga aspartat qosıp adenilosuksinat payda boladı, bul adenilosuksinat tárepinen katalizlangan reaksiyada fumaratni bólekleydi hám AMP ga aylanadı. Ekinshi purin nukleotid (GMP) da 2 basqıshda payda boladı. Birinshiden, IMP NAD + -ga baylanıslı IMP dehidrogenaza tárepinen oksidlenedi hám ksantozin 5'-monofosfat (XMP) payda etedi. CMP dıń S2 - purin halqasında gidroksil toparınıń keyingi transamidatsiyasi Gln dıń amid toparı hám ATP energiyasınan paydalanǵan halda GMP sintetaza tárepinen katalizlanadi. Purin nukleotidlarini payda etiwde GTP AMP sintezi ushın sarplanadı, ATP bolsa GMP sintezi ushın isletiledi. Sintezning juwmaqlawshı ónimlerin payda etiw ushın purin nukleozid trifosfatlarini óz-ara iskerlik qóllaw -kletkalar daǵı adenil hám guanil nukleotidlari teń salmaqlılıqın saqlawǵa járdem beredi. Bawır purin nukleotidlarini payda etiwdiń tiykarǵı jayı bolıp, ol erdan olardı sintez ete almaytuǵın toqımalarǵa kiriwi múmkin: eritrotsitlar, PMNs hám bólekan mıy. Nukleozid di- hám trifosfatlarning payda bolıwı Nuklein kislotalar payda bolishida birpara kofermentlar hám kóplegen sintetik processlerde di- hám trifosfatlar formasında nukleotidlar qollanıladı, olardıń sintezi transferaza klası fermentleri tárepinen katalizlanadi. AMP hám GMP azotli tıykarǵa tán nukleozid monofosfat kinazlar (NMP kinazlar) hám ATP tárepinen nukleozid difosfatlarga (NDP) aylanadı. Sonday etip, adenilat kinaz reakciyanı katalizlaydi : AMP + ATP -> 2 ADP, Hám guanilat kinaz: HMF + ATP YaIM + ADP. Adenilat kinaz, ásirese, energiya talap etetuǵın processler dárejesi joqarı bolǵan bawır hám bulshıq etlerde aktiv bolıp tabıladı. Bul fermenttiń wazıypası toqımalarda adenil nukleotidlar fondining teń salmaqlılıqın saqlaw bolıp tabıladı: AMP, ADP hám ATP. difosfat kinaz tárepinen ámelge asıriladı. Bul ferment, NMP kinazlaridan ayrıqsha bolıp esaplanıw, keń substrat ayriqsha ózgeshelikine iye hám, atap aytqanda, reakciyanı katalizlashi múmkin: YaIM + ATP > GTP + ADP ADP dıń ATP ga aylanıwı tiykarınan oksidleytuǵın fosforlanish yamasa glikoliz yamasa sitrat siklining substrat fosforillanishi reakciyalarında júz boladı. B.PURIN NUKLEOTIDLARINING SINTEZI (AZOT TIYKARLARI HÁM NUCLEOSIDLARNING REUTILIZASI) DIŃ “REZERV” JOLLARI. Purin nukleotidlarini sintez qılıw ushın úlken energiya ǵárejetleri de novo gastrulyatsiya waqtında nuklein kislotalardıń sintezi ushın substratlarni tolıq támiyinley almaydılar hám ADP G pi * Pi * ATP 5-glitsinamid-ribonukleotid N -formil glitsinamid ribonukleotid Rot • ATS.? Glu + ADO + R - (4) H \ sn 2 I haqida lekin u N- formilglisin ribonukleotid 5-aminoimidazol-4 N- suksinilkarboksamid ribonukleotid 5-aminoimidazol- 4 karboksilat nızamsız tabıs nukleotid 5 Aminoimidazol ribonukleotid 5-aminoimidazol-4 karboksamid ribonukleotid 5-formalı idoimidazol-4-ka-rboksamid ribonukleotid Inosin-5'-monofssfat (IMF) Suwret10 -4.purin nukleotidlarining sintezi de novo. Download 0.68 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|