7-mashg‘ulot: sigirlarni sut mahsuldorligini hisobga olish. Darsning maqsadi

Oy dekadalari	Sog‘ilgan sut miqdori, kg
Jami sog‘ilgan sut miqdori, kg
	Ertalab	Kechqurun
10	5	4
20	5	4
30	7	3
1-oyda jami

1-Guruh

1. 
   Nazorat sog‘imini o‘tkazish tartibini so‘zlab bering.
   
2. 
   Bir fouz yog‘li sut miqdorini aniqlang.
   

1-topshiriq. Xo‘jalikdan sut kombinatiga quyidagicha miqdorda sut jo‘natiladi.
Ertalab 1500 kg, yog‘liligi 3,9 %
Tushda 1000 kg, yog‘liligi 3,6 %
Kechqurun 1450 kg, yog‘liligi 3,5 %
Sut yog‘i chiqimi (kg) va (sutning bazis normasi 3,7%) bazis yog‘lilidagi st miqdorini toping.


2-topshiriq. javdal ma’lumotlari asosida sigirlarning 305 kunlik sog‘imi, 1% li sut miqdori, sutning o‘rtacha yog‘liligi, sutning yog‘ chiqimi hisoblab toping .


Vaza laqabli qora-ola zotli sigirning sut mahsuldorligi
(tirik vazni 580 kg)

Laktatsiya soni	ko‘rsatkichlari	Laktatsiya oylari											305 kunlik sog‘im, kg		1% yog‘li sut miqdori, kg		Syog‘utning o‘rtacha yog‘liligi, %		Sut yog‘i chiqimi, kg
		I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X
I	Sut sog‘imi, kg	501	570	515	470	430	410	385	360	310	280
	Sutni yog‘liligi, %	3,6	3,4	3,7	3,8	3,8	3,9	4,0	4,1	4,2	4,2
II	Sut sog‘imi, kg	610	640	630	590	570	540	505	480	430	340
	Sutni yog‘liligi, %	3,6	3,5	3,6	3,7	3,8	3,9	3,9	4,0	4,0	4,1
III	Sut sog‘imi, kg	620	660	630	600	560	525	490	460	415	330
	Sutni yog‘liligi, %	3,5	3,4	3,6	3,7	3,8	3,9	3,9	4,0	4,1	4,2

NOSTANDART TEST TOPSHIRIQLARI.
Berilgan ta’rifni atamalar bilan juftlang

1	Sutni hosil bo‘lish jarayoni deb -	A)	Sigirlar tuqqandan sutdan chiqqanigacha bo‘lgan davrga aytiladi
2.	Servis davri deb -	B)	Laktasiyaning 2chi 100 kundagi sut miqdorining 1 chi 100 kunidagi sut miqdoriga bo‘lgan nisbatini foizdagi ifodasiga aytiladi
3.	Laktatsiya davri deb -	C)	Sigirlar tuqqandan otalangungacha bo‘lgan davrga aytilidi.
4.	Laktatsiyaning turg‘unlik koeffitsiyenti deb -	D)	Sut bezlarining protoplazmasining epiteliylarida sutni sintezlanishiga aytiladi.
Javob: 1 - 2 - 3 - 4 -

2-guruh

1. 
   Sigirlarning sut mahsuldorligini hisobga olish usullarini so‘zlang.
   

2. Sutdorlik koeffisienti qanday topiladi?

1. 
   topshiriq. Bir sutkada 50 bosh sigirdan sog‘ib olingan sut mahsuloti ertalab sog‘ishda 400 kg, yog‘liligi 3,8 %; tushki 350 kg, 3,6 %; kechki 200 kg yog‘liligi 3,7 %. Kunlik sog‘ilgan sut miqdorini (kg) va sutning o‘rtacha yog‘liligini foiz hamda har bosh sigirga to‘g‘ri keladigan o‘rtacha sut miqdorini aniqlang.
   

Qora-ola zotiga mansub Govmish laqabli sigirning sut mahsuldorligi
(tirik vazni 510 kg)

Laktatsiya soni	ko‘rsatkichlari	Laktatsiya oylari											305 kunlik sog‘im, kg		1% yog‘li sut miqdori, kg		Sutning o‘rtacha yog‘liligi, %		Sutdagi yog‘ chiqimi, kg
		I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X
I	Sut sog‘imi, kg	430	450	410	390	360	340	315	290	260	230
	Sutni yog‘liligi, %	3,7	3,6	3,7	3,8	3,9	3,9	4,0	4,1	4,2	4,2
II	Sut sog‘imi, kg	480	510	470	440	410	370	340	310	270	220
	Sutni yog‘liligi, %	3,6	3,5	3,6	3,7	3,8	3,9	4,0	4,1	4,2	4,2
III	Sut sog‘imi, kg	505	540	516	480	450	425	400	370	330	290
	Sutni yog‘liligi, %	3,6	3,5	3,6	3,7	3,8	3,9	4,0	4,1	4,2	4,3

Assiment texnikasi

TEST	MUAMMOLI TOPSHIRIQ
1% yo‘g‘li sut miqdora qanday topiladi? Sut miqdori haqiqiy sog‘ib olingan sut miqdoriga bo‘linadi Sut miqdori 10ga ko‘paytirilib 100ga bo‘linadi Sog‘ib olingan haqiqiy sut miqdori uning yog‘lilik darajasiga bo‘linadi Sog‘ib olingan haqiqiy sut miqdori uning yog‘lilik darajasiga (%) ko‘paytiriladi	Sigirlar laktatsiyasini turg‘unlik holatini baho berish ishlab chiqarishda muhimdir. Laktatsiya turg‘unlik koeffitsiyenti qanday hisoblanadi?
SIMPTOM Laktatsiya bu – Sut bu -	AMALIY KO‘NIKMA Sut tarkibidagi vitamin va oqsillarni ayting.

Uyga vazifa

Sigirlar-ning laqabi	Laktatsiya oylari bo‘yicha sut miqdori, kg va sutning yog‘liligi, %																											Laktatsiya, jami
	1		2		3		4			5			6			7			8			9			10			Sog‘im miqdori		1 % Yog‘li 1 % yog‘li sut miqdori.kg		sut o‘rt. yog‘ligi, %		Sut yog‘i chiq.,kg
	kg	%	kg	%	Kg	%	kg	%	kg		%	kg		%	Kg		%	kg		%	kg		%	kg		%
Kamalak	273	3.6	295	3.6	399	3.9	402	4.0	402		4.0	351		3.8	346		4.0	206		4.8	136		4.9	-		--
Oqgul	252	3.7	337	3.7	350	3.7	410	3.4	410		3.4	252		3.9	264		3.9	238		4.1	204		4.2	137		4.9
Qoradum	230	3.1	335	3.1	419	3.5	420	3.8	420		3.8	390		3.5	367		3.6	306		3.9	286		4.1	240		4.3
Qaldirg‘och	237	3.1	324	2.9	389	3.1	354	3.4	354		3.4	308		3.6	290		3.8	261		3.8	188		4.1	95		4.5
Malinka	286	3.7	393	3.8	481	4.1	426	4.0	426		4.0	361		4.2	344		4.2	312		4.5	239		4.6	143		5.0
Sigirlar buy.o‘rt.

Nazorat savollari

1. 
   Sigirlarning sut mahsuldorligi qanday ko‘rsatkichlari bilan belgilanadi?
   
2. 
   Sigirlarning sut mahsuldorligini hisobga olishning qaysi usullarini bilasiz?
   
3. 
   Nazorat sog‘imi o‘tkazish tartibini aytib bering.
   
4. 
   Bir fouzli yog‘li sut miqdori qanday aniqlanadi?
   

5. Laktasiyaning turg‘unlik koeffitsienti deb nimaga aytiladi?
6. Sigirlarning sutdorlik koeffitsienti qanday topiladi?