U o‘ z ichiga yer po‘stini va yuqori mantiyaning astenosferasigacha bo‘lgan qismini olib 200 km chuqurlikkacha davom etadi.Litosferani tashkil etgan jinslaming kimyoviy xossalari yaxshi o ‘rganilgan emas. Faqat uning ustki qismini tashkil etuvchi yer po‘sti ozmi-ko‘pmi tekshirilgan. A.RVinogradovning ma’lumotiga ko‘ra yer po‘stining kimyoviy tarkibi quyidagicha: butun yer po‘stining 99.7969foiz kislorod (47.2 foiz), kremniy (27-60 foiz), aluminiy (8.60 foiz) temir (5,1 foiz), kalsiy (3.60 foiz), magniy (2.1 foiz), vodorod (0.15 foiz) kabilardan qolagan 0.21 foizi esa I.D.Mendeleyevning davriy sistemasidagi boshqa barcha elementlarga to‘g‘ri keladi.Litosfera geografik qobiqning bir qismi sifatida juda mhum ahamiyatga ega. Chunki yer yuzida sodir boiadigan barcha tabiiy geografik jarayonlar litosfera va uning rivojlanish evolutsiyasi bilan bog‘liq holda vujudga keladi. Bundan tashqari kishilik jamiyatining butun hayoti litosfera yuzasida u bilan o‘zaro aloqada sodir boiadi. - U o‘ z ichiga yer po‘stini va yuqori mantiyaning astenosferasigacha bo‘lgan qismini olib 200 km chuqurlikkacha davom etadi.Litosferani tashkil etgan jinslaming kimyoviy xossalari yaxshi o ‘rganilgan emas. Faqat uning ustki qismini tashkil etuvchi yer po‘sti ozmi-ko‘pmi tekshirilgan. A.RVinogradovning ma’lumotiga ko‘ra yer po‘stining kimyoviy tarkibi quyidagicha: butun yer po‘stining 99.7969foiz kislorod (47.2 foiz), kremniy (27-60 foiz), aluminiy (8.60 foiz) temir (5,1 foiz), kalsiy (3.60 foiz), magniy (2.1 foiz), vodorod (0.15 foiz) kabilardan qolagan 0.21 foizi esa I.D.Mendeleyevning davriy sistemasidagi boshqa barcha elementlarga to‘g‘ri keladi.Litosfera geografik qobiqning bir qismi sifatida juda mhum ahamiyatga ega. Chunki yer yuzida sodir boiadigan barcha tabiiy geografik jarayonlar litosfera va uning rivojlanish evolutsiyasi bilan bog‘liq holda vujudga keladi. Bundan tashqari kishilik jamiyatining butun hayoti litosfera yuzasida u bilan o‘zaro aloqada sodir boiadi.
- Litosfera uzoq vaqt davom etgan geologik jarayonlar ta’sirida vujudga kelgan magmatik cho‘kindi va metamorfik jinslarning yigindisidan tashkil topgan. Litosferaning ustki qismini tashkil etuvchi yer po‘sti materik va okean tipli b o iib , ular bir-biridan farqlanadi. Materik tipli yer po‘sti uch qatlamli yotqiziqdan - cho‘kindi, granitli - metamorfik va bazalt kabi jinslardan tashkil topgan, zichligi okean tipli yer po‘stidagi jinslarga nisbatan kamroq b o iib o ‘rtacha 2.65 g/sm3 dir. Shu sababli, u okean tipli yer
- po‘sti ustidan ko‘tarilib (“suzib”) turadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
