7 Tish kasalliklarida. Xasanova G

Karam  -  Brassica  oleracea  L.  (ruscha-kapusta  ogorodnaya 

(belokochannaya): sabzavot karam, turkmancha - bakja kerem). 

Karam  -  butguldoshlar  oilasiga  kiruvchi  bir  yillik  va  ikki  yillik 

sabzavot  o`simliklar  guruhiga  kiradi.  Odatda  karamning  oq  bosh  karam, 

rangli  karam,  savoy  karami,  Bryussel  karami,  Xitoy  karami,  sholg`om 

karam,  toshkaram,  bargli  karam  kabi  turlari  mavjud.  Bular  orasida  oq 

bosh  karam  keng  tarqalgan  bo`lib,  O`zbekiston  sharoitida  ko`plab 

sabzavot sifatida o`stiriladi. 

Oq  bosh  karam  ikki  yillik,  kulrang-yashil  o`t  o`simlik  bo`lib, 

barglari  katta,  etli  pastki  barglar  bandli,  yuqorisidagisi  bandsiz.  O`simlik 

birinchi  yili  poyasi  qisqa  bo`lib,  ildizoldi  barglarni  hosil  qiladi.  Ular  bir-

biriga  zich  joylashib  dumaloq  karam  o`raydi.  Ikkinchn  yili  poyasi  o`sib 

chiqadi. 

O`simlikning  gullari  och  sariq  rangli  shingil  hosil  qiladi.  To`rt  toj 

bargli.  Mevasi  -  qo`zoq,  pishganida  ochilib  ketadi.  Urug`lari  sharsimon, 

diametri 2 mm keladi. 

---

46 

 

Karam  sabzavot  sifatida  turli  taomlar,  salatlar,  konservalar 

tayyorlashda foydalaniladi. Shuningdek karam bir qator xastaliklar davosi 

sifatida ishlatiladi. 

Karam  barglari  tarkibida  2,6-5,7%  miqdorda  qand,  1,1-2,3%  oqsil, 

vitamin  S  (70mg),  V,  V2,  V6  RR,  karotin,  pantotei  kislotasi,  shuningdek 

kaliy  (185-  375  mg,  natriy  13  mg  gacha),  kaltsiy  (46  mg),  magniy  13  mg 

gacha), 

fosfor 

(78 

mg 

gacha) 

tuzlarini, 

fermentlar 

hamda 

aminokislotalarni 

saqlaydi. 

Karamning 

sarhil 

barglari 

tarkibida 

oltingugurt saqlovchi glikozidlar ham uchraydi. 

Karam 

stomatologiya 

amaliyotida 

yallnglanishga 

qarshi 

og`riqsizlantiruvchi  hamda  modda  almashnnuvini  uygunlashtiruvchi 

vosita  sifatida  foydalaniladi.  Parodontit,  gingivit  va  boshqa  yalliglanish 

bilan  kechadigan  kasalliklarda  nordonlashtirilgan  karam  sharbati  bilan 

og`iz chayilishi yohud nordon karamni chaynalishi tavsiya etiladi.