8-mavzu. Diversifikatsiyani korporativ strategiyalari

Bozorga kirish va chiqish strategiyasi

Biznesning yangi sohasiga kirishning quyidagi asosiy strategiyalarini ko„rib chiqish mumkin:

• 
  harid qilish;
  
• 
  yangi ichki korxona;
  
• 
  hamkorlikdagi tadbirkorlik.
  

Harid qilishda rivojlangan, yaxshi jixozlangan va kerakli xodimlarga eag bo`lgan kompaniyani harid qilish mumkin. YAngi ichki korxona biror narsaning (binolar, asbob-uskunalar, xodimlar, taqsimot kanallarining) yuqligidan yoki boshqacha qilib aytganda «bir varaq toza qog„ozdan» boshlanadi. Biror strategiyani tanlash bir qator omillarga bog„liqdir:

• 
  kirish tusiqlari (ular mahsulotlarning differensiatsiya darajasiga, qiymat ustunliklariga va ishlab chiqarish kulamidan tejash imkoniyatlariga bog„liq bo„ladi; ular qanchalik katta bulsa, harid shunchalik foydali bo„ladi);
  
• 
  yangi biznesning kompaniyadagi mavjud bizneslar bilan bog„liqlik darajasiga (ular qanchalik katta bulsa, kirish tusiqlari shunchalik past bo„ladi);
  
• 
  kapital qo„yilmalarning uzini oqlash tezligiga (shunda harid yanada foydaliroq bo`lishi mumkin).
  
• 
  kirishning muayyan modeliga xos xatarga;
  
• 
  tarmoqning xayot sikli bilan bog„liq omillarga.
  

Umuman olganda, yangi ichki korxona quyidagi sharoitlarda eng maqbul bo`lishi mumkin:

• 
  tarmoq tug„ilish yoki o`sish bosqichlarida bulsa;
  
• 
  kirish tusiqlari past bo`lganda;
  
• 
  yangi urta korxonalarning mavjud biznesi bilan yaqindan bog„liq bo`lganda;
  
• 
  kompaniya investitsiyalarni qaytarish va xatarlar bilan bog„liq tashvishlarga rozi bulsa.
  

Harid quyidagi hollarda maqbul bo„ladi:

• 
  yetuklik bosqichidagi tarmoqda;
  
• 
  kirish tusiqlari yuqori bo`lganda;
  
• 
  yangi biznes mavjud urta korxonalarga bog„liq bo`lmaganda (kompaniya bog„liq bo`lmagan diversifikatsiya strategiyasiga rioya qilganda);
  
• 
  kompaniyada investitsiyalarni qaytarish va yangi tadbirkorlik xatari haqida
  

ortiqcha tashvishlanishni istamaganda.
Portfel tahliliga oid atamalarda portfeliga «suroq belgilari» kuproq kerak bo`lgan kompaniyalar uchun yangi ichki korxona juda mos keladi. Kompaniyaga
«rivojlangan g„oliblar» yoki «daromad ishlab chiqaruvchilar» kerak bo`lganda ham haridlar maqsadga muvofiqdir (8.2-jadval).