8. Pul mablagʻlari xarakati bilan bogʻliq muomalalar auditining uslubi

3-jadval
Nomoddiy aktivlar harakatining buxgalteriya hisobi schyotlarida aks ettirilishi

№	Operatsiyaning mazmuni	Schyotlarning bog‘lanishi		Asos bo‘luvchi hujjat
		Debet	Kredit
1.	Nomoddiy aktivlarning sotib olinishiga	0830	6010	Shartnoma, schyot faktura, ishonchnoma, qabul qilish-topshirish dalolatnomasi
2.	Ta’sis badali sifatida kirim qilingan nomoddiy aktivlarning kelishuv bahosidagi qiymatiga	0410-0490	4610	Ta’sis shartnomasi, dalolatnoma, schyot- faktura
3.	Inventarizatsiyada aniqlangan ortiqcha nomoddiy aktivlarning qiymatiga	0410-0490	9390	Qaror, dalolatnoma
4.	Nomoddiy aktivlarning chiqimiga	9220	0410-0490	Schyot faktura, shartnoma
5.	Nomoddiy aktivlarga eskirish hisoblanishiga	2010, 2310, 2510, 9400	0500	Maxsus hisob-kitob
6.	Inventarizatsiyada kamomad aniqlanganda -boshlang‘ich qiymatga -eskirish summasiga -kamomad summasiga	9220 0510-0590 4710	0410-0490 9220 9220	Dalolatnoma, qaror

Auditorlik tekshiruvi jarayonida auditor ushbu yozuvlarning asosliligini hamda ulardagi summalarning to‘g‘riligini tekshiradi. Biz amaliyot o`tagan PANADERA XK korxonasida nomoddiy aktivlar mavjud emas. Lekin korxonada “1C: Buxgalteriya” dasturi qo`llaniladi. Ushbu dastur hisobda aks ettirilmagan va eskirish ham hisoblanmagan, tog`ridan-to`g`ri davr xarajatlariga kiritilgan. Bu holatda 21-son BHMS talablari buzilgan.

3. 
   Uzoq muddatli investitsiyalar bilan bogʻliq muomalalar auditining uslubiy muammolari
   

Moliyaviy investitsiyalar – bu korxonaning boshqa korxonalarga ularning quvvatini oshirish va buning evaziga kelgusida o`zi ham moddiy naf ko`rish, qo`shimcha daromad olish maqsadida kiritgan mablag`lari majmuasi tushuniladi.
Moliyaviy investitsiyalarni turlicha belgilariga qarab tasniflash mumkin bo‘ladi(2-chizma).
2-chizma. Moliyaviy investitsiyalarning turlicha belgilari bo`yicha tasniflanishi.
Investitsiyalar yuqoridagi belgilariga ko‘ra tasniflanadi va buxgalteriya hisobida yuritiladi. Investitsiyalar buxgalteriya hisobining boshqa ob’ektlari singari qat’iy hujjatlashtiriladi. Moliyaviy investitsiyalarga doir xo‘jalik operatsiyalarini hujjatlashtirishda quyidagi hujjatlardan foydalaniladi (4-jadval).