9-ma`ruza Mавзу: Suyuqliklarni uzatish. Nasoslar Reja

Markazdan qochma nasoslarni rostlash. Rostlash, masalan, nasos uzatishini o`zgartirishdan iborat bo`ladi. Bunga erishish uchun yoki tarmoq xarakteristikasi, yoki nasos xarakteristikasi o`zgartiriladi.
Tarmoq xarakteristikasini esa uzatish quvuridagi lo`kidonni ochish yoki yopish bilan o`zgartirish mumkin. So`rish quvuridagi uzatishni rostlash odatda nasos ishini uzilishiga olib keladi.
Nasos xarakteristikasini o`zgartirish uchun ishchi g`ildirak sonini oshirish yoki kurakchalarni burilish burchaklari ₁ va ₂ larni o`zgartirish bilan amalga oshirish mumkin. Burchakni o`zgartirganda nasos unumdorligini katta qiymatga oshirishga erishsa bo`ladi.
5.Proporsionallik qonuni. Kavitatsiya
Proporstionallik qonuni. Markazdan qochma nasoslarning napori va unumdorligi nasos ishchi g`ildiragining aylanish chastotasi (soni)ga bog`liq bo`ladi.
Agar aylanishlar soni n₁ da napor N₁ bo`lsa, n<sub>2</sub>  N<sub>2</sub> bo`ladi deb xulosa qilsak, unda:
, ya’ni (10)

nasos unumdorligi suyuqlik g`ildiragidan ajralishdagi absolyut tezligini radial tashkil etuvchisiga proporstional, ya’ni VC_r2

(11)

Nasos talab etadigan quvvat esa, unumdorlik va naporning ko`paytmasiga proporstional:

(12)
(10) - (12) tenglamalar proporstionallik qonuni tenglamalari deyiladi. Biroq bu tenglamalarni tahminiy hisoblar uchun ishlatish mumkin. Aniq hisoblar uchun esa, nasos ish g`ildiragini aylanishlar chastotasi bilan foydali ish koeffistienti inobatga olinishi kerak. Shuni qayd etib o`tish kerakki, proporstionallik qonunlari, aylanishlar soni bir-biridan 2 barobardan ortiq farq qilgandagina qo`llash mumkin.
Aks holda, suyuqlik nasos ichida qaynab ketadi, va intensiv bug` hosil bo`lishga olib keladi. Bug` pufakchalari suyuqlik bilan yuqori bosimli zonaga kirib qolsa, tomchiga aylanib, bo`shliqlar hosil qiladi, gidravlik zarba shoqin bo`lishiga olib keladi, ya’ni kavitastiya hodisasi sodir bo`ladi.
Kavitastiya bo`lishi nasos unumdorligini pasaytiradi, gidravlik zarba bilan ishlagan nasos, tez buziladi, korroziyaga uchraydi va uning tez buzilishiga olib keladi.