Mahsulotga material sarflanishi. Bu aylanma fondlar (mablag’lar)dan foydalanishning
umumlashtiruvchi ko’rsatkichi bo’lib, u korxonaning iste’mol qilingan aylanma fondlari
qiymatining ishlab chiqarilgan mahsulot qiymatiga nisbati bilan aniqlanadi.
Mahsulot birligiga sarflangan xom ashyo va materiallarning miqdori haqida darak beruvchi
tabiiy o’lchovdagi aniq ko’rsatkichlarni ham xuddi shu ko’rsatkichga o’xshab hisoblash mumkin.
Bu ko’rsatkichlar xo’jalikni isrofgarchilik yoki tejamkorlik bilan olib borilganligini ko’rsatadi.
Bu pirovardida tannarxning pasayishi va foydaning ko’payishiga ta’sir qiladi.
Ko’rib o’tilgan ko’rsatkichlar korxona faoliyatini baholash uchun muhim ahamiyatga
ega bo’lsada, biroq cheklangan xarakterga egadir. Ular ishlab chiqarish va xarajatlarning
iqtisodiy samaradorligi haqida to’liq tasavvur bermaydi, balki faqat resurslarning ayrim
turlaridan foydalanishni ifodalaydi. Xarajatlarning umumiy samaradorligi haqidagi yaxlit
ta’rifni umumiy va solishtirma iqtisodiy samaradorlik beradi. Umumiy iqtisodiy
samaradorlik quyidagi formula bo’yicha hisoblanadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |