9-mavzu: Kislotalar va asoslar

Brensted kislotalarining turlari

Akva komplekslar
Ular proton ajratganligi tufayli zaryadi o‘zgaradi va gidriksoniy ionlarini hosil qiladi
Ba’zi Brensted kislotalarining fazoviy tasvirlanishi
Oksokislotalar
Molekulada bir paytni o‘zida ham OH –guruhlari va ham okso-guruh mavjud bo‘ladi. Masalan sulfat kislota SO2(OH)2, PO(OH)3, SO(OH)2, ClO3(OH) va boshq. Oksokislotalarda markaziy atom oksidlanish darajasi ortishi bilan kislota kuchi ortib boradi.
Almashingan kislotalar
Bunday kislotalar oksokislotalar qatoridagi bir yoki bir necha OH –guruhni boshqa o‘rinbosarlarga almashtirib olinadi. Ularning ichida ftorsulfon kislota O2SFOH va aminosulfon kislota 02S(NH2)OH misol sifatida olinishi mumkin
Almashingan ba’zi kislotalarning fazoviy tuzilishi ( NH2SO3OH, P(OH)3 va H2S2O3).

Luyis ta’rifi

1923 y. amerikalik kimyogar Luis taklifiga ko‘ra kislota elektron juft akseptorlaydigan modda , asos bo‘lsa elektron juft beradigan moddadir. Kislota va asosning o‘zaro ta’siri donor-akseptor mexanizm bo‘yicha boradi:
Ammiak bo‘linmagan elektronlar juftiga ega bo‘lgani uchun asos bo‘ladi, koordinatsion to‘yinmagan modda AgCl kislota hisoblanadi.
Shu holatda SO3 kislota, suv esa asosdir:

Luyis kilota va asoslarning qattiq va yumshoqligi bo‘yicha tafsiflanishi

№	qattiq	O‘rtacha	yumshoq
	kislotalar
1	H+, Li+, Na+, K+	Fe2+, Co2+, Ni2+	Cu2+, Au+, Ag+, Tl+, Hg22+
2	Be2+, Mg2+, Ca2+	Cu2+, Zn2+ ,Pb2+	Pd2+,Cd2+,Pt2+,Hg2+