А. А. Азларова, М. М. Абдурахманова
Download 2.83 Mb. Pdf ko'rish
|
Тижорат банкларининг актив ва пассивларини бошқарув
|
216 22- жадвал Гаров предмети сифатини баҳолаш мезони Ишончлил ик рейтинги Гаровдаги мулк ва ссуда қийматининг нисбати Гаров предмети ликвидлилиги Гаровпредмети ниназоратқили шимконияти Мисоллар А (юқори) 100 % ёки ундан юқори Тез сотилади Бутунлай банк назоратида Банкдаги депозит В 100 % дан кам Нархлар тебраниши ва реализатсияда қийинчиликлар бўлиши мумкин Банкка сақлаш учун берилган, котировка қилинадиган қимматли қоғозлар C 100 % дан кам Назорат қилишда муаммолар бор 1.Котиров- каланмайдиган қимматли қоғозлар 2.Товармоддий бойликлар Д 100 % дан кам Нарх тушади сотишда муаммолар бор Назорат қилишда муаммолар бор Товар-моддий бойликлар Е 100 % дан кам Нарх тушади Назорат йўқ Товар-моддий бойликлар АҚШда узоқ муддат давомида “10*10” принсипи қўлланилган Бунда қарз олувчи кредитни олишдан олдин 10% ва олганидан кейин яна 10 % жами 20 % миқдорида пулни банкка депозитга қўйиши керак бўлади Лекин бу ҳолатда кафолат кредитор манфаатларини қисман ҳимоя қилишга хизмат қилади холос Кафолатнинг бошқа бир тури бу қарздор билан яқин алоқаларда бўлган барқарор молиявий корхона бўлиши мумкин Бунда гарант корхона ҳақида маълумотлар керак бўлади Агар корхона ҳам шу банкнинг мижози бўлса унинг кредитга лаёқатлилигини ҳисоблаш осон бўлиши мумкин, лекин у бошқа банкда ҳисоб варақ очган бўлса уни кредитга лаёқатлилигини ҳисоблашда қийинчиликлар бўлади. Кафолат ёки кафилликнинг самарадорлиги бир қатор омиллар билан боғлиқ: Кафолат берувчининг молиявий ҳолатини банк томонидан реал баҳолаш -Кредит беришдан олдин банк кафил билан учрашиб уни ушбу мажбуриятни тўлашга тайёрлигига ишонч ҳосил қилиш керак -Кафиллар ўзларининг имкониятлари етмайдиган суммага кафолат бермаслиги лозим Бу борада Германия тажрибаси мақсадга мувофиқдир Бу ерда банклар таъминот самарадорлигини баҳолашнинг 3 балли тизимидан фойдаланадилар ва унга мос равишда кредитнинг юқори чегарасини белгилайдилар Мисол тариқасида қуйидаги жадвални келтириш мумкин. |
