Energiya almashinuvi 3 bosqichdan iborat.
1-bosqich
Kam miqdorda energiya ajraladi
↑100% tarqaladi
Energiyani《
↓0 % to‘planadi
2-bosqich(hujayra_sitoplazma)
Nomlari: glikoliz, to‘liqsiz, oraliq, kislorodsiz, anaerob, chala parchalanish,
achish.
1 molekula (180gr) glukozani parchalanishi misolida
200 kJ energiya ajraladi
↑120 kJ tarqaladi (60%)
200kJ 《
↓80 kJ 2 ta ATF da (40%)to‘planadi
3 bosqich (mitoxondriyada)
Nomlari: aerob, to‘liq parchalanish, O2 li nafas olish, oksidlanish deyiladi.
2600 kJ energiya ajraladi
↑1160 kJ tarqaladi (44,6%)
2600 kJ《
↓1440 kJ 36 ta ATF (55,4%)to‘planadi
1 ta 180 gr Glukoza (C
6
H
12
O
6
)
Sitoplazmada 200 kJ
2800 kJ《
Mitoxondriyalarda 2600 kJ 45 ↑120 kJ issiqlik sifatida tarqaladi
Jami = sitoplazmada + mitoxondriya
2800 = 200 kJ + 2600 kJ
chala | to‘la | jami
Jami tarqalgan 120 kJ + 1160 kJ = 1280 kJ
Jami to‘plangan 80 kJ + 1440 kJ = 1520 kJ
Jami energiya ↑1280 kJ +↓1440 kJ = 2800 kJ
2800 kJ — 100%
1520 kJ — x1 = 54,28 %
1280 kJ — x2 = 45,71 %
Energiya almashinuviga doir 1,2,3 darajali masalalar yechish
metodikasi.
1 darajali masala. 1. Eukariot hujayra tarkibida 70
ta glyukoza qoldigidan
iborat kraxmal to‘liq parchalanishga uchrasa qancha molekula ATF sintezlanadi?
Yechilishi:
1) Kraxmal lizosomada gidrolitik fermentlar ta’sirida
parchalanadi va
glyukozaga aylanadi. Natijada 70 molekula glyukoza hosil bo‘ladi.
2) Glyukozaning to‘liq parchalanishi mitoxondriyada kechadi va 38 molekula
ATF hosil bo‘ladi.
3) 70 molekula glyukozaning oksidlanishi natijasida
70 × 38 = 2660 molekula ATF sintezlanadi.
Javob: 2660 molekula ATF sintezlangan.
2.15 molekula glukozaning achitqi zamburug‘lari ta’sirida
spirtli achishga
uchrab qancha molekula ATF hosil qiladi va qanday moddalar ajraladi?
Yechilishi:
C
6
H
12
O
6
→2 C
2
H
6
O+2ATF+2 СO
2
1 molekula --------------2
5 molekula -----------x molekula
x=
15∗2
1
=30 mol ATF
Do'stlaringiz bilan baham: 
