A avtomatlashtirish va modernizatsiyalash atamalariga ta’rif bering Автоматлаштириш


Rejalashtirishning asosiy tamoyillar iРежалаштириш


Download 125.67 Kb.
bet34/45
Sana25.06.2023
Hajmi125.67 Kb.
#1654812
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   45
Bog'liq
INDUSTRIAL

Rejalashtirishning asosiy tamoyillar iРежалаштириш назариясида хўжаликка раҳбарлик қилишнинг маълум фундаментал қоидалари, яъни тамойиллари масаласи алоҳида ўрин эгаллайди. Бозор муносабатлари шароитида бундай тамойиллар жумласига қуйидагилар киради:
Илмийлик тамойили;
Режаларни маълум мақсадга йўналтириш тамойили;
Мутаносиблик ва баланслилик тамойили;
Комплекслик тамойили;
Узлуксизлик тамойили;
Барқарорлик тамойили;
Тармоқ ва ҳудудий ривожланишнинг уйғунлиги;
Халқ хўжалиги ва унинг тармоқлари ҳамда корхона (фирма)лар ривожланишининг узвий бирлигини ҳисобга олиш тамойили.
Rejalashtirishning asosiy tamoyillari va usullari
Rejalashtirishning asosiy turlariga nimalar kiradi?
Rejalashtirishning balans usuli Баланс усули режалаштиришнинг бош усули ҳисобланади. Фақат баланс усулигина асосий пропорцияларни белгилаш, ресурсларнинг жамият эҳтиёжларига мувофиқлигини аниқлаш, режаларни реал ва натижали қилиш имконини яратади. Баланслардан истиқбол ва жорий режаларнинг барча бўлимларини ишлаб чиқишда фойдаланилади.

Rejalashtirishning bozor iqtisodiyotiga mos tamoyillari va usullari.


Rejalashtirishning asosiy tamoyillari va usullari
Саноат ишлаб чиқаришини режалаштиришда баланс усулидан кенг фойдаланилади, чунки у халқ хўжалигининг етакчи тармоғи бўлган соҳаларини муайян шароитда аниқ вақт ва маълум фазода яхлит ҳолда, бир бирига боғлиқ техник-иқтисодий кўрсаткичлар ёрдамида акс эттира олади. Баланслар ишлаб чиқаришнинг кўлами ва динамикаси, унинг таркиби ва тузилмаси ҳамда самарадорлиги тўғрисидаги маълумотларни мужассамлаштиради. Уларда саноат тармоғи ва бошқа миллий иқтисодиётнинг тармоқларининг ўзаро муносабатларини кўриш мумкин.
Анъанавий қиймат баланслари қаторига: ялпи ижтимоий маҳсулот баланси, миллий даромад баланси, аосий фондлар баланси, товар обороти ва ресурслар баланси, ташқи савдо ва тўлов баланслари киритилади.
Балансларнинг энг муҳимларидан бири моддий баланс бўлиб, у маҳсулотларнинг энг муҳим тўпламини қамраб олади. Балансларни ишлаб чиқиш катта билим ва илм, тажриба, ижобий ёндашувлар талаб қилувчи мураккаб ишдир.
Режалаштириш амалиётида натура ёки моддий балансларнинг қуйидаги уч туридан:

  • меҳнат қуролларининг баланслари;

  • меҳнат буюмларининг баланслари;

  • халқ истеъмоли буюмларининг балансларидан фойдаланиш мумкин. Marjona

  • , ya’ni uning mezonining mutloq va nisbiy ko’rsatkichlarini hisoblash usullaridan foydalanib aniqlashdan iborat.


  • 43...rejalashtirishning bozor iqtisodiyotida mos tamoillari va usullar Bozor munosabatlariga o’tish kadrlarga, ayniqsa, iqtisodiy yo’nalishdagi mutaxassislarga, ularni tayyorlash va ulardan amaliyotda foydalanishga bo’lgan talablarning o’zgarishiga olib keldi. Gap bu erda notanish atama, tushuncha va toifalarning paydo bo’lishida emas, balki iqtisodiyotni boshqarishning barcha miqyoslarida yangicha iqtisodiy fikrlash mafkurasini shakllantirish haqida ham boradi.


  • Biz istaymizmi, yo’qmi, lekin olgan bilimlarimiz (oliy o’quv yurtlari, texnikumlar, malaka oshirish tizimlarida) va amaliy faoliyatimiz bugungi kunda tubdan yangilashni talab qilishini tan olishga majburmiz. Bu birinchi navbatda texnika va texnologiyalarga emas, balki ishlab chiqarishning iqtisodiy asoslari, biznes va tadbirkorlik, ya’ni butun ishlab chiqarish munosabatlari majmuiga taalluqlidir.


  • Ko’pchilik bundan noto’g’ri xulosa chiqaradi, ya’ni ularning fikricha, bozor munosabatlariga faqat iqtisodchilar va moliyachilar hamda boshqa iqtisodiy soha mutaxassislarigina qayta o’rganishi va moslashishi zarur bo’ladi. Amalda esa mulkchilik shaklining o’zgarishi, bozor munosabatlari, raqobat, korxona va tashkilotlarning iqtisodiy mustaqilligi ko’p jihatdan barcha boshqaruv tuzilmalari va xizmatlarining (texnik, texnologik, tashkiliy va iqtisodiy) yangi iqtisodiy talablar va xo’jalik yuritish qoidalariga rioya qilishini talab qiladi. Shu sababli bozor munosabatlari sharoitlarida yaxshi muxandis, texnolog yoki energetik bo’lishning o’zigina etarli emas bo’lib, bu haqda avvalgi bobda ham to’xtalib o’tilgan.



Download 125.67 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   45




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling