А. Э. Тангиров бизнес ижроси ва

Матрицали таҳлил - бу матрица моделлари ёрдамида хўжалик 
юритувчи субъектлар ўртасидаги муносабатларни тадқиқот қилиш 
усули. Матрица усули матрицаларнинг математик назариясига 
асосланади ва корхона натижаларини ҳар томонлама баҳолашни 
умумлаштириш учун ишлатилади. У энг муҳим кўрсаткичларни 
уларнинг ўзгариши ва ўзаро боғлиқлиги билан кўриб чиқишга имкон 
беради, шу билан бирга харажатлар ва ресурс кўрсаткичларини 
ажратиб кўрсатади. 
Ҳар томонлама баҳолаш билан бирга корхонанинг эришган 
якуний натижаларини сарфланган ресурслар билан солиштириш 
айниқса муҳимдир. 
Матрица таҳлилининг асосий босқичлари: 
1-босқич. Таҳлил корхона фаолиятининг ҳисобот давридаги 
натижаларини ҳар томонлама тавсифловчи энг муҳим 8-10 
кўрсаткични танлашдан бошланади. Дастлабки кўрсаткичлар 
сифатида, расмда(12.1.) кўрсатилган ресурслар, харажатлар ва 

---

146 
натижаларни тавсифловчи кўрсаткичлар гуруҳларидан фойдаланиш 
керак.
 
12.1- расм. Матрица моделига киритилган кўрсаткичлар 
тизими 
2-босқич. Статистик ҳисобот шакллари 1-Ф «Баланс», 2-Ф 
«Молиявий натижалар тўғрисида ҳисобот» ва қўшимча дастлабки 
маълумотлар асосида харажатлар ва самарадорлик кўрсаткичларини 
НАТИЖАЛАР 
 
 
 
 
 
 
 
Маҳсулот реализациядан 
олинган соф тушим 
Ялпи фойда 
Хўжалик фаолияти 
операцияларидан олинган фойда 
Соф фойда 
 
РЕСУРСЛАР 
 
Асосий 
активлар 
Айланма 
активлар 
Меҳнат 
ресурслар
и 
Амортизация 
Моддий 
харажатлар
р 
Меҳнат ҳақи 
харажатлари 
Реализация қилинган маҳсулот 
таннархи (товар, хизмат) 
ХАРАЖАТЛАР 

---

147 
тавсифловчи кўрсаткичларни акс эттирувчи дастлабки маълумотлар 
жадвали тузилади (12.1-жадвал).