A. J. Tuychiyev Iqtisoiyot fanlari doktori, professor

Auditorlarning ishonchi 
Farovonlik oshishida (kompaniya) korxona va tashkilotlarda auditning 
muhimligi (oshib borayotganligi) tan olinmoqda. Shuning uchun (kompaniya) 
korxona va tashkilotlarning jamiyat va atrof-muhitga bo`lgan ta`siri yuqori bo`lib 
bormoqda. Bu esa investorlar uchun nafaqat (kompaniya) korxona va 

---

7 
tashkilotlarning moliyaviy hisoboti, balki uning faoliyati bilan bog`liq boshqa 
ma`lumot ham muhim ekanligini ko`rsatadi. Shu sababli jamiyat uchun kerak 
bo`lgan ma`lumot kengayib, quyidagilarni qamrab oladi:

(Kompaniya)korxona va tashkilotlar haqiqatdan faoliyat olib 
borishmoqdami (borayotgan)(korxonami)?

U firibgarlikdan xolimi? 

Ma`lumotlar bazasida yaxlitlik mavjudmi? 

(Direktor) Rahbarda yoki menejerdaqaror qabul qilish uchun muqobil 
va kerak bo`lgan ma`lumot mavjudmi? 

Muqobil nazorat o‘rnatilganmi?

Kompaniya ishlab chiqarishining atrof-muhitga bo‘lgan ta’siri 
qanaqa?

Nojuya hato kompaniyani inqirozga olib kelishi mumkinmi?
Mazkur masalalar korporativ boshqaruv, hisobot va auditor ishi bilan 
bog‘liqdir. 
Malakali auditorlar mazkur kompaniyalar direktorlari uchun juda kerakli 
mutaxassislardir. Buni Adrian Kedberi quyidagicha tariflaydi: 
Tashqi auditorlar kompaniya a’zolarining bir qismi emas. Ammo kompaniya 
raislari (korporativ kengashi a’zolari) auditor faoliyati kompaniyaga samara 
keltirishidan manfaatdordirlar. Xech bir raxbar moliyaviy faoliyat bilan bog‘liq 
muammoni xush ko‘rmaydi. Auditorlar va menejerlar o‘rtasida aloqalar muhim 
ahamiyatga ega bo‘lib, auditorlar bu aloqalarga e’tibor berib, xolisona va 
professional darajada yondoshishlari lozim. Raislar kuchli auditorlarga muxtoj. 
CHunki ular kerak bo‘lganda Audit qo‘mitasi bilan bog‘liq masalalarni echa oladi. 
Malakasiz auditorlar raislarni yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan havflardan qutqaza 
ololmaydi.
