A. M. Mannonov n. A. Abdullayev r. R. Rashidov

partiya o‘zining yangi siyosiy dasturini e’lon qilib, keng ommaviy 
ishlami boshlab yubordi. “Vatan” partiyasi mamlakatda demokratik 
islohotlar o‘rkazishni, xalq istagidan kelib chiqib qonunlar yaratish, 
sotsializmdan islom foydasi uchun voz kechish kabi g‘oyalami 
ilgari sura boshladi93.
Partiya rahbarlari hatto, Sovet-afg‘on do‘stlik shartnomasini 
bam tan olmadilar. Ular Moskva bilan aloqalarini butunlay uzish, 
mamlakatning chet davlatlar aralashuvisiz mutlaq mustaqilligini 
ta’minlash va ijtimoiy-siyosiy hayotni islom xarakteriga moslab 
o‘zgartirishni talab qila boshladilar. Partiya tarafdorlari kommunizm 
afg‘on jamiyati uchun o‘ta xavfli ekanligini uqtirib, AXDPning 
siyosiy faoliyati ko‘pdan-ko‘p salbiy oqibatlarga olib kelganligini 
bildirdilar. Afg‘on xalqining muayyan qismi bu partiyani qo‘llab- 
quvvatladi. 0 ‘z navbatida Najibullo ham mazkur siyosiy partiya 
harakatiga ijobiy munosabat bildirib, uning siyosiy faoliyatiga 
to‘sqinlik qilmadi.
93 
Anthony, A. The Ephemeral Elite. TheFailure o f Socialist Afghanistan. 
Political Parties 
and Restructuring 
Order in 
Socialist Afghanistan. 
NewYork,1988 - P.21.

---

1990-yilning may oyida navbatdagi Luye Jirge chaqirilib, unda 
Konstitutsiyaga ham ba’zi o‘zgartirishlar kiritildi. Mamlakat bosh 
vaziri etib Fazlulloh Xoliqyor tayinlandi.
Najibullo tashkil etgan navbatdagi hukumat vakillari turli xil 
partiya va guruhlar a’zolari edi. Ulaming faoliyat yuritishi dastlab 
qiyin kechdi. Bu paytga kelib Afg‘onistonda quyidagi ko‘zga 
ko‘ringan partiyalar faoliyat yuritar edi:
Vatan partiyasi (Hezb-e Vatan), oldingi AXDP;
Afg‘oniston mehnatkashlari birlashmasi (Sozmon-e Zah- 
matkeshon-e Afg‘oneston);
Afg‘oniston Xalq Islom partiyasi (Hezb-e Eslom-e Mardum-e 
Afg‘oneston);
Mehnatkashlar Inqilobiy Birlashmasi (Sozmon-e Enqilobie 
Zahmatkeshon);
Afg‘oniston Dehqonlari Adolat partiyasi (Hezb-e Adolat-e De- 
hqonon-e Afg‘oneston);
Afg‘oniston Xalq Birligi partiyasi (Hezb-e Hambastagie 
Afg‘oneston);
Afg‘oniston yosh ishchilar partiyasi (Hezb-e Korgaron-e 
Javonon-e Afg‘oneston);
Afg‘oniston milliy partiyasi (Hezb-e Millie Afg‘oneston).
Najibullo hukumati mazkur siyosiy partiyalarga hukumat 
ishida ishtirok etishlariga ruxsat berdi hamda mazkur siyosiy