A. R. Jo‘raev, A. M. Shoimov, J. E. Pardaboev

Nazorat savollari: 
1. Silikonli bo’yoqlarning asosiy fazilatlari 
2. Polikremniyli bo’yoq 
3. Tabiiy smolalarni sanab bering 
4. Bo’yoq tarkibidagi biriktiruvchilar 
20-MAVZU. PLYONKA VA LIST KO’RINISHIDAGI 
PARDOZLASH MATERIALARI 
Tayanch so’zlar: polimerli plyonkalar, smola, qog’oz, 
polikondensasiyalangan, plyonka, list. 
20.1. Polimerli plyonkalar va ularning turlari 
Plyonka va list ko’rinishidagi pardozlash materiallari. 
Plyonka va list shaklidagi yog’och material yuzasiga qoplanadigan 
sintetik materiallar shu maqsadlar uchun azaldan ishlatilib kelayotgan 
yog’och shponlarida o’zining bir qator texnik iqtisodiy xossalari 
jihatdan ajrlib turadi. Ulardan tog’ri foydalanganda mehnat unumi 
oshadi, buyum ko’rinishi yanada ko’rkamlashadi, tannarxi kamayadi, 
texnologik jarayonlarni mexanizatsiyalash va avtomatlashtirishga 
keng yo’l ochadi. Plyonka va list ko’rinishidagi matrialarni ishlatish 

---

181 
lok-bo’yoq 
materiallar 
sarfini 
kamaytiradi, 
atrof 
muhitni 
ifloslantiruvchi uchuvchi moddalar ajralib chiqmaydi, mebel va 
garniturlarni yig’ish ishlari osonlashadi. Polivin xlorid plyonkaning 
fizik-mexanik xossalari olingan plastifikator miqdori va uning turiga 
bog’liq. Kompozitsiya tarkibida uning miqdori ortib borishi bilan 
plyonkaning qattiqligi va puxtalig kamayadi, ammo sovuqqa 
bardoshligi, elastikligi va cho’zilish xususiyati ortadi. Bikir pyonkalar 
yedirilishga chidamliligi,qatiqligi, bilan ajralib turadi. Mebel detallari 
ustiga qoplash uchun bikir va qisman bikr plyonkalr ko’proq 
ishlatiladi. Ammo bikir plyonkalarni ishlab chiqarish miqdori 
cheklangan. Shuning uchun ayrim hollarda yumshoq polivinilxlorid 
plyonkalardan foydalniladi, lekin ulardagi plastifikator miqdori 20 
foizdan oshmaydi. ПВХ plyonka qoplama material bo’lib u butun 
massasi boyicha b’yalgan bo’ladi. Plyonalar yuzasi silliq, bosib naqsh 
solingan, pardoz qavati bilan qoplangan, yaltiroq va yaltiramaydigan, 
bir xil rangli yoki yog’och teksturasi tasviri bosilgan boladi.