A sh. Shorustam ov, R. Y. Abdullayev

N azorat savollari
1. T e m i r y o l l a r d a e l e k t r t a ’m i n o t i t i z i m i q a n d a y ?
2. 0 ‘z g a r u v c h a n t o k l i t o r t i s h t i z i m i n i n g x u s u s i y a t l a r i n i m a d a ?
3. O ' z g a r m a s t o k l i t o r t i s h t i z i m i n i n g x u s u s i y a t l a r i n i m a d a ?
4. O ' z b e k i s t o n d a t e m i r y o ' l l a r n i e l e k t r l a s h t i r i s h h a q i d a n i m a l a r n i
b ila s i z ?
133

---

V III B O B
T E M IR Y O ‘LL A R D A T O R T U V C H I HARAKAT 
T A R K IB L A R I. L O K O M O T IV L A R H A Q ID A  
M A ’L U M O T L A R
8 .1 . Tortuvchi harakat tarkibi turlari, ularning 
qiyosiy sifatlari va tavsifi
H a r x il tu rd a g i to r tu v ch i h a rak a t ta rk ib larin i q iy o siy  
taq q oslash . T e m i r y o l l a r d a p o y e z d la r h a r a k a ti t o r t u v c h i h a ra k a t 
ta r k ib i y o r d a m i d a a m a l g a o s h ir ila d i. U l a r l o k o m o t i v l a r va 
m o to r v a g o n li h a r a k a t t a r k ib id a n ib o rat b o l i b , keyingisi m o to rli 
va tir k a m a v a g o n la rd a n tuziladi. L o k o m o tiv va m otorli vagonlarda 
b ir la m c h i m a n b a d a n o lin g a n e le k tr e n e rg iy a p o y e z d n i h a r a k a t - 
la n tir u v c h i m e x a n i k e n e rg iy a g a ( t o r tu v c h i k u c h g a ) aylan tirilad i.
D a stla b , lo k o m o tiv la r d a y o q ilg'i y o n is h id a hosil b o i a d i g a n
issiqlik energiyasi m e x a n ik to r tu v c h i e n e rg iy a g a b u g 1 q o z o n i va 
b u g 1 m a s h in a s i y o r d a m i d a a y la n tir ila r edi. B u n d a y lo k o m o tiv -
la rn i parovoz d e b a ta d ila r . P a r o v o z la r t e m i r y o 1! ta r ix id a u z o q
yillar (1 0 0 y ild a n o r tiq ) asosiy to r tu v c h i k u c h sifatida x iz m a t 
qildi.
K e y in c h a lik b u g 1 m a s h i n a l a r i o 'r n i g a ta k o m i ll a s h g a n issiqlik 
d v igatellari — d iz e lla r va g a z tu rb in a la r i kirib keldi. P o rsh e n li 
ichki y o n a r dvigatellari b ila n j i h o z l a n g a n l o k o m o tiv la r tep lo-